„Zło dobrem zwyciężaj” — 41. rocznica męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki

Dziś, 19 października 2025 r., mija 41 lat od porwania i zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Sprawa wyszła na jaw błyskawicznie — prawdopodobnie tylko dlatego, że kierowca kapłana, Waldemar Chrostowski, zdołał uciec i zaalarmować bliskich.

Biografia błogosławionego ks. Jerzego to opowieść o niezłomności, wierze i cenie, jaką przyszło zapłacić za prawdę. Urodzony 14 września 1947 r. w Okopach koło Suchowoli, wychowany w prostej, głęboko wierzącej rodzinie, od młodości łączył wrażliwość z odwagą. Święcenia kapłańskie przyjął w 1972 r. z rąk Prymasa Stefana Wyszyńskiego, a jego posługa związała się na zawsze z ludźmi pracy.

Od sierpnia 1980 r., gdy odprawił Mszę dla strajkujących hutników, stał się kapelanem „Solidarności” i duchowym przewodnikiem robotników, lekarzy, artystów, intelektualistów. W czasie stanu wojennego organizował pomoc dla internowanych i ich rodzin, wspierał uwięzionych i prześladowanych. Jego Msze za Ojczyznę w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu gromadziły tysiące ludzi — dawały nadzieję, uczyły odwagi, przypominały o godności człowieka.

Komunistyczne władze widziały w nim zagrożenie. Był śledzony, prowokowany, aresztowany. W końcu — 19 października 1984 r. — został porwany i brutalnie zamordowany. Ciało kapłana odnaleziono w Zalewie Wiślanym koło Włocławka.

Zło, które miało zniszczyć prawdę, przegrało.
Śmierć ks. Jerzego stała się jednym z najważniejszych symboli walki Polaków o wolność i godność człowieka.

 Historia niezwykłej postaci bł. ks. Jerzego Popiełuszki: https://biogramy.ipn.gov.pl/…/106004,Ksiadz-Jerzy… 

Basiowe zamiast czarnkowych – czyli jak MEN potrafi zniechęcić nawet najbardziej zaangażowanych nauczycieli

Wyczekiwany komunikat Ministerstwa Edukacji Narodowej w sprawie płatności za godziny ponadwymiarowe okazał się… kolejnym rozczarowaniem. Zamiast jasnych zasad i szacunku dla naszej pracy – mamy chaos, frustrację i nowe słowo w nauczycielskim słowniku: „basiowe”.

 MEN uznało, że płacić należy tylko wtedy, gdy lekcja faktycznie się odbyła.
Czyli jeśli klasa jest na wycieczce, a Ty siedzisz w szkole w gotowości – nie dostaniesz ani złotówki. W skrócie:

za odwołaną lekcję = 0 zł,

za gotowość do pracy = 0 zł,

za to, że system nie działa = 0 zł.

Tymczasem to my łapiemy dodatkowe godziny, żeby uzupełnić braki kadrowe i ratować budżet domowy. Jak podaje Ministerstwo Edukacji Narodowej, tygodniowo w 25 tysiącach polskich szkół realizowanych jest aż 2,2 miliona godzin ponadwymiarowych.

Teraz MEN twierdzi, że „nadużycia” trzeba ukrócić. W praktyce oznacza to, że zamiast tych, którzy kombinują, stracą ci, którzy naprawdę pracują.

Nie dziwi więc, że środowisko wrze:
 nauczyciele odwołują wycieczki,
 rezygnują z godzin ponadwymiarowych,
 pytają wprost: czy naprawdę warto się starać, jeśli władza nie widzi w nas partnerów, tylko koszt?

 „Basiowe” – nazwa może i zabawna, ale sytuacja już nie.
Zamiast odbudowywać zaufanie po latach „czarnkowych” absurdów, dostaliśmy kolejny sygnał, że nauczyciel jest ostatnim ogniwem w systemie, który bez nas po prostu nie działa.

 Czas powiedzieć wprost:
Nie chcemy ani „czarnkowych”, ani „basiowych” – chcemy uczciwego traktowania i godnego wynagradzania za realną pracę.

https://www.rp.pl/…/art43195381-joanna-cwiek-swidecka…

Nauczyciele wykluczeni z programu „Laptop dla nauczyciela”

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” zwraca uwagę na poważny problem dyskryminacji nauczycieli, którzy – mimo pozostawania w stosunku pracy – zostali pozbawieni prawa do bonu na zakup laptopa.

Z programu wykluczono osoby przebywające na urlopie dla poratowania zdrowia, urlopie macierzyńskim, rodzicielskim czy dłuższym zwolnieniu lekarskim. Tymczasem zgodnie z art. 73 Karty Nauczyciela urlop dla poratowania zdrowia nie przerywa stosunku pracy – nauczyciel w dalszym ciągu jest pracownikiem szkoły.

Takie rozwiązanie jest sprzeczne z zasadą równego traktowania pracowników, pogłębia cyfrowe wykluczenie i prowadzi do sytuacji, w której nauczyciel wracający po urlopie ma gorsze warunki pracy niż jego współpracownicy.

Związek postuluje:
 pilną nowelizację ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli,
 objęcie programem wszystkich nauczycieli pozostających w stosunku pracy,
 wyrównanie praw osób pominiętych w pierwszej edycji programu.

Nie można mówić o „wyrównywaniu szans” i „unowocześnianiu edukacji”, jeśli jednocześnie pozbawia się części nauczycieli podstawowych narzędzi pracy tylko dlatego, że korzystają z przysługujących im praw pracowniczych.

 Równość wobec prawa dotyczy również nauczycieli.
Czas skończyć z wykluczaniem i niesprawiedliwością.

OŚWIATOWA „SOLIDARNOŚĆ”: PROTESTUJEMY PRZECIWKO KŁAMLIWEMU KOMUNIKATOWI MEN

Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” stanowczo protestuje przeciwko niezgodnemu z prawdą przekazowi Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczącym nowych zasad rozliczania godzin ponadwymiarowych.

 Wbrew temu, co twierdzi MEN, obecna koncepcja rozliczania godzin ponadwymiarowych NIE JEST wynikiem współpracy z naszym Związkiem.
Wręcz przeciwnie – „Solidarność” od początku konsekwentnie sprzeciwiała się rozwiązaniom wprowadzonym arbitralnie przez resort.

 Już 18 kwietnia br. przedstawiliśmy jednoznacznie krytyczną opinię wobec tych propozycji.
 30 września skierowaliśmy do ministerstwa oficjalne pismo interwencyjne, w którym wskazaliśmy na niesprawiedliwy i skandaliczny sposób naliczania godzin ponadwymiarowych, apelując o natychmiastową zmianę zasad.
 Treść pisma interwencyjnego dostępna jest tutaj: https://oswiata-solidarnosc.pl/…/godziny…/

Ministerstwo, zamiast odnieść się merytorycznie do naszych uwag, opublikowało komunikat wprowadzający nauczycieli w błąd – sugerując, że rozwiązania te powstały w dialogu ze związkami zawodowymi.

 To manipulacja i próba uniknięcia odpowiedzialności za błędne decyzje, które doprowadziły do chaosu i niesprawiedliwości w rozliczaniu pracy nauczycieli.

 Domagamy się natychmiastowego sprostowania komunikatu MEN i zaprzestania przypisywania udziału związków zawodowych w opracowywaniu rozwiązań, które w rzeczywistości zostały nam narzucone.

 Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” zawsze stała i będzie stać po stronie prawdy, nauczycieli i rzetelnego dialogu społecznego.
 Nie pozwolimy, by partnerów społecznych (instytucje związków zawodowych) wykorzystywano do legitymizowania decyzji, których nie akceptowaliśmy.

 Solidarność mówi jasno: odpowiedzialność za błędy i brak kompetencji w tej sprawie spoczywa wyłącznie po stronie kierownictwa MEN.

Wypaleni nauczyciele odchodzą, a nowe pokolenie omija szkołę

Aż 67,5 proc. nauczycieli doświadcza wyczerpania, a ponad połowa z nich odczuwa regularnie negatywne emocje w pracy.
Główne przyczyny to przeciążenie obowiązkami, biurokracja, brak autonomii i niskie wynagrodzenia.
Efekt? Coraz więcej pedagogów odchodzi z zawodu — do korporacji, administracji, marketingu, HR czy IT.

W polskich szkołach pracuje dziś ponad 511 tys. nauczycieli, ale zaledwie 4 proc. ma mniej niż 30 lat. Średni wiek kadry to 48 lat.
Niepokojące? Bardzo. Bo to oznacza, że młode pokolenie nie widzi w szkole swojego miejsca.

Ekspertka Forum Wiedzy i Edukacji, Dorota Żuchowicz, mówi wprost:

„Jeśli nie zatrzymamy tego trendu, zawód nauczyciela stanie się etapem przejściowym, a nie drogą zawodową.”

 Młodzi nie odchodzą od uczniów — oni odchodzą od systemu.
Od zbyt małych pensji, od braku stabilności, od poczucia, że ich głos w szkole nic nie znaczy.

 Co mogłoby to zmienić?
 stypendia startowe dla absolwentów kierunków pedagogicznych,
 wsparcie mieszkaniowe dla młodych nauczycieli,
 mentoring i szkolenia w nowoczesnej formule,
 kampanie społeczne pokazujące wartość i sens pracy nauczyciela.

Bez takich działań nie zatrzymamy fali odejść.
Nie chodzi już tylko o pieniądze, ale o przywrócenie sensu i prestiżu tej pracy.
Bo bez nauczycieli – nie ma edukacji.
A bez edukacji – nie ma przyszłości.

 Czas przywrócić nauczycielom energię, wsparcie i wiarę, że ich praca naprawdę ma znaczenie.
https://www.pulshr.pl/…/kryzys-w-edukacji-wypaleni…

Z okazji Dnia Edukacji Narodowej wszystkim Pracownikom Oświaty
za trud, serce i pasję wkładane w pracę — najlepsze życzenia. Dziękujemy za poświęcony czas, mądrość i serce. Niech każdy dzień przynosi Państwu, zarówno w życiu osobistym,
jak i zawodowym zadowolenie oraz satysfakcję.
Hanna Grzelec

Czy nauczyciele będą musieli zwrócić wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe?
KSOiW NSZZ „Solidarność” radzi, jak tego uniknąć!

Po wejściu w życie od 1 września 2025 r. nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela w zakresie zasad wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, resort edukacji nabrał wody w usta.
Środowisko oświatowe może dziś czerpać wiedzę w tym zakresie jedynie z doniesień prasowych.

Zdumienie budzi fakt, że Ministerstwo Edukacji Narodowej nie jest w stanie wyjaśnić reguł przepisów ustawy, których jest autorem, a jednocześnie aktywnie komentuje historyczne tło tego zagadnienia. Przykładem jest artykuł opublikowany na portalu Dziennik.pl pod znamiennym tytułem:
 „MEN o nieprawidłowościach w nauczycielskich pensjach. ‘Płacono za dużo, z naruszeniem prawa’.”

Z jego treści wynika, że przedstawiciele MEN zauważyli, iż w poprzednim stanie prawnym niektóre organy prowadzące wypłacały nauczycielom wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe bez oparcia w przepisach prawa.
Ta śmiała teza może oznaczać postawienie nauczycielom zarzutu bezpodstawnego wzbogacenia – zgodnie z koncepcją: „Płacono za dużo, z naruszeniem prawa”.

 Czym jest bezpodstawne wzbogacenie?
To roszczenie oparte na art. 405 i następnych Kodeksu cywilnego, które przewiduje obowiązek zwrotu nienależnie uzyskanej korzyści – w naturze lub w formie pieniężnej, jeśli nie istnieje podstawa prawna do jej zatrzymania.

 Czy to oznacza, że nauczyciele są w sytuacji bez wyjścia?
Wręcz przeciwnie!

Na podstawie art. 409 Kodeksu cywilnego, obowiązek zwrotu wygasa, jeżeli osoba, która korzyść uzyskała, zużyła ją.
Innymi słowy – nauczyciel może oświadczyć dyrektorowi szkoły, że nie dysponuje już spornym wynagrodzeniem, ponieważ zostało ono wydane.

 Tylko tyle i aż tyle. 

Nauczycielu, nie masz obowiązku podawać rodzicom swojego prywatnego numeru telefonu. Szanuj swój czas, swoje granice i swoje życie poza szkołą.

Wielu nauczycieli wciąż czuje presję, by być „dostępnym zawsze i wszędzie”. Tymczasem prawo jednoznacznie stoi po stronie pracownika oświaty – kontakt z rodzicami uczniów powinien odbywać się wyłącznie za pośrednictwem oficjalnych, służbowych kanałów komunikacji.

 Podstawa prawna

Żaden przepis prawa oświatowego – ani Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2023 r. poz. 984 z późn. zm.), ani ustawa – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2024 r. poz. 737 z późn. zm.) – nie nakładają na nauczyciela obowiązku udostępniania prywatnych danych kontaktowych, w tym numeru telefonu.

Zgodnie z art. 221 §1 Kodeksu pracy, pracodawca może żądać od pracownika wyłącznie danych niezbędnych do realizacji stosunku pracy. Udostępnienie numeru telefonu prywatnego jest dobrowolne i wymaga zgody pracownika.

Dodatkowo, w świetle przepisów RODO (art. 5 i art. 6 ust. 1 lit. a Rozporządzenia 2016/679), nauczyciel ma prawo decydować, czy chce, aby jego dane kontaktowe były wykorzystywane do celów służbowych.

 Oficjalne kanały komunikacji

Zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz standardami ochrony małoletnich, rekomendowane formy kontaktu z rodzicami to:

 dziennik elektroniczny (np. Librus, Vulcan, Synergia),
 służbowy adres e-mail,
 kontakt osobisty w szkole w godzinach pracy nauczyciela.

Takie rozwiązania nie tylko chronią prywatność nauczyciela, lecz także zapewniają przejrzystość, bezpieczeństwo i odpowiedzialność komunikacji na linii rodzic–szkoła.

 Granice i higiena pracy

Zawód nauczyciela wymaga ogromnego zaangażowania emocjonalnego, dlatego kluczowe jest zachowanie równowagi między obowiązkami zawodowymi a życiem prywatnym.
Telefony i wiadomości o późnych porach, prośby o natychmiastowe odpowiedzi – to zjawiska, które prowadzą do przeciążenia informacyjnego i wypalenia zawodowego.

Prawo pracy jednoznacznie mówi, że czas wolny od pracy służy odpoczynkowi, a pracownik nie ma obowiązku pozostawania w gotowości poza godzinami pracy (art. 132 §1 Kodeksu pracy).

 Kultura wzajemnego szacunku

Większość rodziców rozumie te zasady – kontakt służbowy nie oznacza braku zaangażowania, lecz profesjonalizm i poszanowanie granic.
Jasne zasady komunikacji, przedstawione np. podczas pierwszego zebrania, pomagają uniknąć nieporozumień i budują partnerską współpracę.

 Podsumowanie:
Nauczyciel nie ma obowiązku udostępniania prywatnego numeru telefonu rodzicom uczniów.
Prawo pracy, RODO oraz przepisy oświatowe jednoznacznie chronią prywatność pracownika szkoły.

Wyznaczanie granic w kontaktach z rodzicami nie jest przejawem dystansu – to element profesjonalizmu zawodowego i dbałości o dobro zarówno nauczyciela, jak i ucznia.

 Bo nauczyciel, który potrafi zadbać o swój czas i spokój, może w pełni skupić się na tym, co najważniejsze – na pracy z dziećmi.