Zmiany w prawie pracy – 2025

Zachęcamy do lektury tekstu Tomasza Gryczana, radcy prawnego.

https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/aktualnosci/195

Coraz częściej słyszymy, że zawód nauczyciela stracił swój dawny blask. Dawniej nauczyciel nie był tylko pracownikiem szkoły – był symbolem mądrości i autorytetem moralnym, kimś, kogo szanowano nie tylko za wiedzę, ale za misję, jaką pełnił. Jednak ta wizja zdaje się należeć do odległej przeszłości, którą wspomina się niczym element historycznej baśni. Co się więc zmieniło?

 Przeszłość a teraźniejszość
W czasach przedwojennych nauczyciel był jedną z niewielu osób w lokalnej społeczności, która potrafiła nie tylko czytać i pisać, ale także przekazywać wiedzę kolejnym pokoleniom. W świecie, gdzie analfabetyzm był powszechny, a edukacja elitarna, nauczyciel był pomostem do nowoczesności i lepszego życia. Dlatego jego prestiż wynikał z wartości, jaką wnosił. Jednak współczesny świat oferuje wiedzę na wyciągnięcie ręki – od podręczników po internetowe kursy.

 Od misji do usług
Po wojnie edukacja stała się powszechna i dostępna. Z czasem nauczyciele zostali zepchnięci do roli dostawców usług – „wykonawców” podstawy programowej. Zamiast mentorów i przewodników mamy osoby oceniane głównie przez pryzmat efektywności, wyników egzaminów i zgodności z procedurami. Ale czy można oczekiwać, że ludzie, których życie zawodowe jest sprowadzone do roli trybiku w maszynie edukacyjnej, staną się inspirującymi intelektualistami?

 AI jako nauczyciel przyszłości?
W erze cyfryzacji coraz głośniej mówi się o tym, że sztuczna inteligencja może przejąć funkcję nauczycieli. Wyobraźmy sobie AI, która w atrakcyjnej formie, bez zmęczenia czy frustracji, przekazuje wiedzę zgodnie z ustalonym programem. Bez oczekiwań, strajków czy potrzeby wynagrodzenia. Jednak AI nigdy nie zastąpi prawdziwej dyskusji, intelektualnych sporów czy ciepła ludzkiej interakcji, która rodzi fascynację światem i pobudza wyobraźnię.

 Inwestycja w ludzi, nie system
Jeśli chcemy, by nasza edukacja wykraczała poza szkolenie pracowników, musimy postawić na nauczycieli jako twórców i przewodników. Ludzi, którzy mogą inspirować młodych do myślenia abstrakcyjnego, zadawania pytań i wychodzenia poza schematy. Jednak aby to było możliwe, nauczyciele muszą mieć warunki, które pozwolą im żyć bez ciągłej troski o podstawowe potrzeby.

 Prestiż to inwestycja w przyszłość
Prestiż zawodu nauczyciela to nie tylko sprawa sentymentów czy historii. To kwestia jakości społeczeństwa, które chcemy budować. Jeśli chcemy ludzi otwartych, kreatywnych i myślących, musimy zainwestować w tych, którzy mogą ich tego nauczyć. Prestiż nie rodzi się z pustych słów – buduje się go przez realne wsparcie i szacunek.
————-
Na podstawie: https://www.portalsamorzadowy.pl/…/traktujemy…

Podsumowanie wywiadu z Barbarą Nowacką w programie „Gość Radia ZET”

W rozmowie przeprowadzonej przez Bogdana Rymanowskiego, minister edukacji narodowej Barbara Nowacka poruszyła szereg kluczowych kwestii dotyczących systemu edukacji oraz aktualnej sytuacji politycznej.

Religia w szkołach

Minister podkreśliła, że rozmowy z Kościołem na temat religii w szkołach zakończyły się bez porozumienia. Episkopat odrzucił propozycję ministerstwa i domaga się obowiązkowych lekcji religii lub etyki. Nowacka jasno zaznaczyła, że jest przeciwna takiemu rozwiązaniu, wskazując na konieczność powrotu filozofii jako elementu nauczania języka polskiego i historii.

Prace domowe

Zapytana o obowiązkowe prace domowe, minister odniosła się do wyników sondy, w której 72% uczestników opowiedziało się za ich przywróceniem. Nowacka podtrzymała swoje stanowisko, że w klasach 4–8 prace domowe mogą być zadawane, ale nie powinny być oceniane. W klasach 1–3 zadawane są głównie prace manualne oraz lektury, które mają być przyjemnością, a nie obowiązkiem.

Edukacja zdrowotna i seksualna

Minister zaznaczyła, że edukacja zdrowotna powinna obejmować tematy dotyczące zdrowia fizycznego, psychicznego, zdrowych nawyków żywieniowych oraz życia seksualnego. Podkreśliła znaczenie przygotowania dzieci do rozpoznawania zagrożeń w internecie oraz uczenia budowania zdrowych relacji.

Dieta planetarna

Nowacka wspomniała o koncepcji „diety planetarnej”, czyli jedzenia lokalnych produktów zgodnie z porami roku, z ograniczeniem spożycia mięsa. Podkreśliła jednak, że termin ten wymaga dodatkowego wyjaśnienia.

Wyjazdy w trakcie roku szkolnego i frekwencja

Minister zaapelowała do rodziców, aby unikali wyjazdów z dziećmi podczas roku szkolnego, by budować u dzieci szacunek do szkoły. Skrytykowała możliwość posiadania 50% nieusprawiedliwionych nieobecności, określając to jako „patologię” i postulowała wprowadzenie bardziej restrykcyjnych norm dotyczących frekwencji.

Smartfony w szkołach

W kwestii korzystania z telefonów komórkowych Nowacka podkreśliła konieczność higieny cyfrowej, szczególnie w klasach 1–3, gdzie dzieci nie powinny używać smartfonów.

Laptopy dla szkół

Minister zapewniła, że laptopy dla szkół trafią do placówek w roku szkolnym 2025/2026. Podkreśliła, że ministerstwo czeka na akceptację ram dystrybucji przez Komisję Europejską, aby sprzęt był używany sensownie, a nie traktowany jako gadżet.

Mundurki szkolne

Nowacka odrzuciła pomysł wprowadzenia obowiązkowych mundurków w szkołach, uzasadniając to dodatkowymi kosztami dla rodziców oraz potrzebą zachowania przez uczniów autonomii.

Urlopy zdrowotne nauczycieli

Minister poinformowała, że urlopy zdrowotne dla nauczycieli pozostaną dostępne, a w ostatnim roku pracy możliwe będą również urlopy sanatoryjne. Wspomniała o spotkaniach ze związkami zawodowymi oraz wdrażaniu postulatów propracowniczych, takich jak nagroda jubileuszowa po 45 latach pracy.
——————-
Źródło: https://wiadomosci.radiozet.pl/…/szefowa-men-o-religii…
Foto: Radio Zet 

Czy nowy profil absolwenta spełnia swoją rolę? Głos „Solidarności” w sprawie edukacji

„Solidarność” wciąż wierzy w możliwość pozytywnych zmian w polskim systemie oświaty. Chociaż powstała druga wersja profilu absolwenta, która uwzględnia część zgłoszonych uwag, wciąż pozostaje wiele wyzwań do pokonania. Czego brakuje? Przede wszystkim realnego, długoterminowego planowania – takiego, które nie będzie ograniczać się do bieżącego „gaszenia pożarów”, ale pozwoli myśleć o rozwoju systemu oświaty na lata naprzód.

 Krajowa Rada Oświatowa – zapis, który nigdy nie ożył
Już dawno w artykule 78 Ustawy Prawo oświatowe zapisano powołanie Krajowej Rady Oświatowej? Miała to być instytucja odpowiedzialna za całościową wizję rozwoju edukacji. Niestety, do tej pory nie została utworzona, a przecież jej zadaniem miało być kształtowanie przyszłości oświaty w powiązaniu z kierunkami rozwoju gospodarczego.

 Jakie jest więc sedno problemu?
Aby określić, jakiego absolwenta potrzebujemy w przyszłości, najpierw musimy odpowiedzieć na pytanie: w jakim kierunku zmierza gospodarka? Jakie zawody będą kluczowe za 10 czy 20 lat? Jakie kompetencje będą potrzebne na rynku pracy? Bez tej wiedzy profil absolwenta pozostaje zbiorem pięknych deklaracji typu: „twórczy, pełen inicjatywy i sprawstwa”. Tylko jak sprawić, żeby te hasła nie były pustymi frazesami, lecz realnym celem kształcenia?

 Co dalej?
Według „Solidarności” niezbędne jest systemowe podejście i powiązanie edukacji z gospodarką. Potrzebujemy jasnej wizji i długoterminowego planu, który pomoże uczniom rozwijać te kompetencje, które naprawdę będą ich wspierać w przyszłości. Tylko wtedy uda się przełożyć te piękne hasła na konkretne działania – i zamiast pisać kolejny profil na papierze, będziemy mogli kształtować przyszłych liderów, innowatorów i odpowiedzialnych obywateli.

Państwa zdaniem – co powinno znaleźć się w idealnym profilu absolwenta? 
—–
Źródło: Wywiad z dr Waldemarem Jakubowskim https://strefaedukacji.pl/nauczyciele…/ar/c5p2-27116439 

Zachęcamy do lektury! 

https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/aktualnosci/194

Rok 2025 – Czas na realne zmiany w polskiej oświacie!

Polska edukacja stoi przed koniecznością poważnych reform i zmierzenia się z wieloma wyzwaniami. „Solidarność” oświatowa wskazuje trzy kluczowe obszary, które wymagają natychmiastowej poprawy. Jakie zmiany są niezbędne, aby nauczyciele odzyskali godność, a uczniowie mogli uczyć się w lepszych warunkach?
Oto szczegóły:

1. Finansowanie oświaty 
Priorytetem jest powiązanie wynagrodzeń nauczycieli z przeciętną pensją w gospodarce oraz ustalenie jasnych zasad finansowania edukacji. Obecny system powoduje napięcia i nadużycia, co doprowadziło do sytuacji, w której niektóre samorządy wstrzymywały wypłaty wynagrodzeń. „Solidarność” postuluje, aby to państwo przejęło pełną odpowiedzialność za pensje nauczycieli, ponieważ samorządy z reguły oszczędzają na oświacie, ile tylko mogą. Niestety, jest to norma, a nie wyjątek.

2. Zdrowie psychofizyczne nauczycieli 
Nauczyciele zmagają się z wypaleniem zawodowym i problemami zdrowotnymi. Niezbędne jest wdrożenie programu wspierającego ich zdrowie psychiczne i fizyczne we współpracy z Ministerstwem Zdrowia. Badania pokazują, że bez takiej pomocy kondycja nauczycieli będzie się pogarszać, co wpłynie na jakość nauczania.
W tej sprawie skierowaliśmy pismo do Ministerstwa Edukacji Narodowej, które przekazało temat do Ministerstwa Zdrowia. Resort wskazał na istnienie Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego (NPOZP) i zachęcał do jego wykorzystania. Jednak biorąc pod uwagę, że w niektórych województwach czas oczekiwania na wizytę u specjalisty przekracza dwa lata, taka odpowiedź brzmi absurdalnie.

3. Ochrona godności nauczyciela 
Rosnąca agresja ze strony uczniów i rodziców wymaga wprowadzenia skutecznych mechanizmów prawnych. Nauczyciele powinni być chronieni przed hejtem, fałszywymi oskarżeniami oraz przemocą fizyczną i słowną. Każdy akt agresji musi wiązać się z odpowiednimi sankcjami prawnymi, aby nauczyciele mogli czuć się bezpiecznie w miejscu pracy.

 Co jeszcze?
Trwają również prace nad wprowadzeniem nowych przedmiotów, takich jak edukacja obywatelska i zdrowotna, które budzą kontrowersje. „Solidarność” krytykuje brak odpowiedniego przygotowania kadry nauczycielskiej oraz obawy dotyczące potencjalnie ideologicznego przekazu. Kluczowym problemem jest także brak długofalowej strategii rozwoju edukacji, co skutkuje jedynie „łataniem” bieżących problemów, zamiast tworzenia spójnej wizji przyszłości.

 Państwa zdanie ma znaczenie! Jakie zmiany w edukacji są najpilniejsze? Czy nowe przedmioty i reformy spełnią oczekiwania uczniów, rodziców i nauczycieli? Podzielcie się swoimi opiniami w komentarzach! 
——–
Na podstawie: https://strefaedukacji.pl/nauczyciele…/ar/c5p2-27116439

Rok 2024 obfitował w emocje i dynamiczne wydarzenia w obszarze edukacji. Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) wprowadziło szereg inicjatyw, które wywołały różnorodne reakcje wśród nauczycieli, uczniów oraz rodziców. Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w swoim materiale podsumowuje najważniejsze wątki, które sprawiły, że rok ten można uznać za wyjątkowo intensywny pod względem zmian w systemie edukacji.

https://fb.watch/wQ2TJAEy42/

Reforma finansowania edukacji – nadchodzą wielkie zmiany!

Związki zawodowe reprezentujące środowisko nauczycielskie, zgodnie wyrażają poważne obawy wobec reformy finansowania edukacji, która wejdzie w życie 1 stycznia 2025 roku. Kluczowe wątpliwości dotyczą nie tylko samego modelu finansowania, ale także potencjalnych konsekwencji dla nauczycieli, pracowników oświaty oraz jakości kształcenia w Polsce.

 Główne obawy związków

 Brak gwarancji stabilnego finansowania oświaty
Nowy system, w którym głównym źródłem dochodów samorządów będą podatki, a środki państwowe mają jedynie uzupełniać budżety, może prowadzić do sytuacji, w której samorządy będą zmuszone do oszczędności kosztem edukacji. Związki zawodowe wskazują, że dotychczasowa subwencja oświatowa, choć niewystarczająca, zapewniała minimalny poziom stabilności finansowej.

 Niedoszacowanie kwoty potrzeb oświatowych
Według przedstawicieli związków, realne potrzeby finansowe polskiej oświaty znacząco przewyższają zaplanowaną na 2025 rok kwotę 102,7 mld zł. Podkreślają, że kalkulacje nie uwzględniają takich czynników jak inflacja, rosnące koszty energii, zmiany demograficzne czy potrzeby związane z modernizacją szkół i wynagrodzeniami pracowników.

 Nieadekwatność danych w kalkulacjach
Wykorzystanie danych z czerwca poprzedniego roku, zamiast września, zdaniem związków, nie pozwala na odzwierciedlenie aktualnej sytuacji w placówkach edukacyjnych. Taki mechanizm może prowadzić do niedoszacowania liczby uczniów oraz faktycznych kosztów ich edukacji.

 Ryzyko przerzucania odpowiedzialności na nauczycieli i pracowników oświaty
Związki zawodowe obawiają się, że w przypadku problemów finansowych samorządy będą zmuszone do ograniczania wydatków na wynagrodzenia nauczycieli, redukcji etatów czy rezygnacji z niezbędnych inwestycji w placówki. W efekcie może to prowadzić do dalszego pogorszenia warunków pracy w szkołach oraz spadku zainteresowania zawodem nauczyciela wśród młodych ludzi.

 Brak standardów finansowania
Związki wskazują na brak jasnych standardów definiujących, jakie wydatki powinny być pokrywane w ramach kategorii potrzeb oświatowych. Taka sytuacja może prowadzić do dowolności interpretacji przepisów i nierówności w finansowaniu edukacji między różnymi regionami.

 Jakie mamy postulaty!

 Gwarancje stabilności finansowej: Związki domagają się wprowadzenia mechanizmów zapewniających samorządom wystarczające środki na realizację wszystkich zadań oświatowych, niezależnie od ich sytuacji finansowej.

 Rewizja ustalonej kwoty potrzeb oświatowych: Związki apelują o znaczące zwiększenie planowanego budżetu na oświatę, aby odpowiadał on rzeczywistym kosztom funkcjonowania szkół i placówek przedszkolnych.

 Wprowadzenie standardów finansowania: Oczekują opracowania ogólnokrajowych standardów określających minimalne wymagania dotyczące wydatków na edukację, aby uniknąć nierówności między regionami.

 Monitorowanie reformy: Związki wzywają Ministerstwo Edukacji i Ministerstwo Finansów do bieżącego monitorowania skutków reformy oraz szybkiego reagowania na potencjalne problemy.

 Dialog społeczny: Domagają się zwiększenia zaangażowania rządu w konsultacje ze związkami zawodowymi oraz włączenia ich w proces rewizji reformy planowanej na 2026 rok.

 Podsumowanie
Jednogłośnie podkreślamy, że edukacja powinna być traktowana jako priorytet i wymaga stabilnego, odpowiedzialnego finansowania. Reformę oceniamy jako ryzykowną w obecnym kształcie, szczególnie ze względu na brak gwarancji finansowych i niedoszacowanie budżetu.
—-
Źródło: PAP 

 Zmiany w tzw. ustawie Kamilka – uproszczenia dla rodziców i organizatorów

Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło nowelizację tzw. ustawy Kamilka, regulującej zasady ochrony małoletnich przed przestępczością na tle seksualnym. Projekt nowelizacji trafił do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów, a proponowane zmiany mają uczynić przepisy bardziej precyzyjnymi i przyjaznymi w stosowaniu.

Dlaczego zmiany są potrzebne

Tzw. ustawa Kamilka, obowiązująca od lutego 2024 r., została uchwalona po tragicznym zdarzeniu – śmierci 8-letniego Kamilka z Częstochowy, który zginął w wyniku przemocy domowej. Choć celem przepisów była poprawa ochrony dzieci w szkołach, przedszkolach czy organizacjach sportowych, monitoring Ministerstwa Sprawiedliwości wykazał, że niektóre regulacje są nieprecyzyjne lub nadmiernie skomplikowane.

 Najważniejsze zmiany w ustawie
Nowelizacja koncentruje się na uproszczeniach administracyjnych:

 Zwolnienie rodziców z obowiązku zaświadczeń o niekaralności – rodzice-opiekunowie na wycieczkach szkolnych będą mogli składać jedynie oświadczenie o niekaralności.

 Zniesienie opłat za zaświadczenia – wolontariusze, studenci na praktykach i inne osoby pracujące z dziećmi nie będą musieli płacić za wydanie zaświadczeń.

 Koniec podwójnego sprawdzania – szkoły nie będą musiały ponownie weryfikować trenerów już sprawdzonych przez kluby sportowe czy inne podmioty.

 Ułatwienia dla zaproszonych gości – osoby zaproszone na zajęcia w obecności nauczyciela nie będą musiały przedstawiać zaświadczeń o niekaralności.

 Dodanie słownika pojęć – precyzyjne definicje, takie jak „organizator działalności” czy „działalność opiekuńcza”, zwiększą przejrzystość przepisów.

Ochrona dzieci nadal priorytetem – czy na pewno

Ministerstwo podkreśla, że uproszczenie procedur nie oznacza obniżenia standardów ochrony dzieci. Jednocześnie pojawia się pytanie, czy nowelizacja rzeczywiście eliminuje wszystkie absurdalne przepisy. Na ocenę efektywności zmian trzeba będzie poczekać, aż nowe rozwiązania zaczną działać w praktyce.

Co dalej

Nowelizacja powstała w wyniku konsultacji Ministerstwa Sprawiedliwości z organizacjami społecznymi, resortami i ekspertami. Prace legislacyjne będą kontynuowane w kolejnych miesiącach.

Czy proponowane zmiany w ustawie faktycznie ułatwią życie rodzicom i organizatorom, a jednocześnie zapewnią skuteczną ochronę dzieci? 
———
Źródło: https://www.gov.pl/…/spra…/zmiany-w-tzw-ustawie-kamilka2

 MEN szykuje zmiany w kwalifikacjach nauczycieli – co to oznacza dla polskiej edukacji?

Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada zmiany w kwalifikacjach nauczycieli, które mają wejść w życie najpóźniej 1 września 2025 r. dzięki rozporządzeniu ministra edukacji. Jednak wprowadzenie tych regulacji, pomijając proces legislacyjny w Sejmie, budzi wiele kontrowersji i pytań o ich wpływ na jakość edukacji.

 Co przewidują zmiany?
Jednym z najbardziej krytykowanych elementów reformy jest dopuszczenie studentów ostatnich lat studiów do pracy w szkołach i przedszkolach. Przedstawiciele środowiska nauczycielskiego, w tym Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, wyrażają zdecydowany sprzeciw wobec rozluźniania wymagań kwalifikacyjnych.

 Głos środowiska związkowego
Waldemar Jakubowski, przewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, podkreśla:
„Bardzo niepokoi nas kierunek rozluźniania kwalifikacji nauczycielskich, rozszerzanie ich na studentów, bo brakuje kadr. To nie jest dobre.”

Sławomir Wittkowicz, przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego „Forum – Oświata”, dodaje:
„Na pewno nie będziemy wspierali koncepcji nadania kwalifikacji studentom przedostatniego roku, bo to tak naprawdę jest demontowanie systemu kwalifikacji. Zdajemy sobie sprawę, że to są protezy, które ministerstwo w trybie awaryjnym próbuje uruchomić, ale jeśli zależy nam na jakości kształcenia, to nie można tego robić. Łatwo się demoluje system, ale trudniej jest go później odbudować tak, żeby służył jakości edukacji.”

 Nasze obawy
Zatrudnianie osób bez pełnych kwalifikacji zagraża jakości edukacji w dłuższej perspektywie. Czy brak kadr usprawiedliwia tak radykalne zmiany? System edukacji wymaga stabilności i inwestowania w przygotowanie nauczycieli, a nie obniżania standardów.
————–
Więcej informacji na: LINK