Mimo zapowiedzi licznych zmian w wynagrodzeniach nauczycieli i pragmatyce ich zawodu Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” postanowiła już dłużej nie czekać – chce od resortu edukacji natychmiastowej rewizji działań i realizacji swoich licznych postulatów.

• Solidarność oświatowa oceniła sytuację polskiej oświaty jako dramatyczną i żąda działań naprawczych.
• Czyli wycofania się z wdrażanych reform oraz zwiększenia wynagrodzeń nauczycielskich o ponad 3000 zł.
• Brak realizacji tych działań będzie się wiązał z licznymi protestami – zapowiadają związkowcy.

– Jeżeli Ministerstwo Edukacji Narodowej nie podejmie natychmiastowych kroków w celu poprawy sytuacji w oświacie, NSZZ „Solidarność” będzie zmuszona do podjęcia zdecydowanych działań protestacyjnych. Nie możemy biernie przyglądać się niszczeniu polskiej edukacji i lekceważeniu tych, którzy codziennie dbają o przyszłość naszych dzieci – tak brzmią ostatnie zdania stanowiska 1/2025 Rady Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”, przyjętego 25 lutego.

Zapraszamy do lektury całego artykułu dostępnego tutaj

e-Przegląd Oświatowy – za luty 2025

Oddajmy Państwu kolejny numer „e-Przeglądu Oświatowego”. Oprócz zebranych komunikatów lub opinii Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania, wydanych na przestrzeni ostatniego miesiąca, znajdą Państwo tekst radcy prawnego, pana Tomasza Gryczana nt. rocznego, dodatkowego wynagrodzenia.

Zachęcamy do lektury!

Do pobrania: https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/aktualnosci/213

„Tak jak Anna Zalewska, likwidując gimnazja, cofnęła nas do lat 60. XX wieku, tak Barbara Nowacka w myśleniu o szkolnych programach cofa nas do lat 70. i 80.” – mówi w rozmowie z Tygodnikiem Powszechnym prof. Roman Leppert, pedagog i ekspert edukacyjny.

 Czy polska edukacja znów zmierza w złym kierunku?

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłasza reformę, która ma uczynić szkołę bardziej nowoczesną i lepiej przygotowaną do wyzwań XXI wieku. Jednak analizując jej założenia, trudno nie odnieść wrażenia, że zamiast rzeczywistych zmian, dostajemy jedynie nową wersję dobrze znanych, nieskutecznych rozwiązań.

 Jaką szkołę kształtuje MEN?
 „Profil absolwenta” – ideał, który nie istnieje?
Nowa reforma ma zdefiniować, kim ma być uczeń kończący każdy etap edukacji. Ministerstwo chce stworzyć „profil absolwenta” – określony zestaw cech i kompetencji, które powinien posiadać każdy młody człowiek. Brzmi logicznie, ale jest tu jedno fundamentalne pytanie: czy da się wtłoczyć wszystkich uczniów w jeden model?

 „Nie ma ucznia uśrednionego” – mówi profesor Leppert. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, ma inne potrzeby, zdolności i ograniczenia. Próba stworzenia jednego schematu dla wszystkich grozi tym, że zamiast wspierać rozwój każdego ucznia, będziemy ich szufladkować i oceniać pod kątem sztucznie wyznaczonych norm.

 Więcej podstawy programowej, mniej elastyczności
MEN obiecywało „odchudzanie” podstaw programowych, tymczasem okazuje się, że reforma wprowadza jeszcze więcej obowiązkowych treści. Przykładem jest nowy przedmiot „Edukacja Obywatelska”, którego program zajmuje aż 28 stron. A to tylko jeden z wielu przykładów.

 Czy szkoła powinna być encyklopedią faktów do zapamiętania, czy miejscem, gdzie uczniowie rozwijają umiejętności potrzebne w przyszłości?

 Brak realnej autonomii nauczycieli
W nowym systemie nauczyciele nadal mają być głównie wykonawcami odgórnych wytycznych, zamiast twórcami procesu edukacyjnego. Tymczasem to oni najlepiej wiedzą, jak uczyć swoich uczniów.

 „Każda poważna reforma powinna zacząć się od nauczycieli – nie tylko od ich wynagrodzeń, ale także od realnej zmiany systemu kształcenia i większej swobody w pracy” – mówi prof. Leppert.

 Edukacja przyszłości czy centralne planowanie?
Zmiany w polskiej szkole od lat sprowadzają się do kolejnych prób unifikacji. Więcej przepisów, więcej kontroli, mniej miejsca na różnorodność.

 Co zamiast tej reformy?
 Więcej elastyczności w programach nauczania – tak, by uczniowie mogli rozwijać indywidualne talenty i kompetencje.
 Większa autonomia nauczycieli – bo to oni wiedzą, czego naprawdę potrzebują ich uczniowie.
 Mniej teorii, więcej praktycznych umiejętności – krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów, współpraca – to powinno być w centrum edukacji.
 System, który dostosowuje się do uczniów, a nie odwrotnie – bo każde dziecko jest inne.

 Co Państwo myślą?
Czy MEN po raz kolejny wprowadza reformę, która tylko zwiększy chaos w edukacji? A może widzicie w niej jakieś pozytywne zmiany—————
Źródło: Przemysław Wilczyński, Tygodnik Powszechny, „Taka reforma edukacji, jaką przygotowuje ministra Nowacka, jest nam niepotrzebna”, 10.12.2024.
Fot. Tytus Żmijewski / PAP // Spotkanie z ministrą edukacji Barbarą Nowacką „Po co nam kolejna reforma edukacji?” na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (prowadzi: prof. dr hab. Roman Leppert), 18 listopada 2024 r.

W czasie obrad Rady Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania, zebrani przyjęli trzy stanowiska:

1. W sprawie dramatycznej sytuacji w polskiej oświacie i destrukcyjnych działań Ministerstwa Edukacji Narodowej.
2. W sprawie wypowiedzi Pani Minister Edukacji Narodowej Barbary Nowackiej podczas międzynarodowej konferencji „My jesteśmy pamięcią. Nauczanie historii to nauka rozmowy”.
3. W sprawie osób uprawnionych do bonu na zakup laptopa.

Pełny tekst poszczególnych stanowisk znajduje się w plikach do pobrania.
https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/aktualnosci/212 

Przełomowa decyzja Sądu Najwyższego! Nauczyciele mają prawo do wynagrodzenia za nadgodziny! 

To ważna wiadomość dla setek tysięcy nauczycieli w całej Polsce! Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów wydał przełomową uchwałę, potwierdzającą, że czas pracy nauczycieli przekraczający 40 godzin tygodniowo (m.in. na wycieczkach, „zielonych szkołach” czy zajęciach opiekuńczych w soboty) stanowi pracę w godzinach nadliczbowych i powinien być dodatkowo wynagradzany!

 Co to oznacza w praktyce?
 Jeśli nauczyciel wykaże, że jego czas pracy przekracza 40 godzin tygodniowo, może domagać się wynagrodzenia w sądzie.
 Uchwała toruje drogę nauczycielom do składania wniosków do sądów pracy i odzyskania wynagrodzenia za przepracowane godziny nadliczbowe.
 To sygnał dla ustawodawcy, że obecne przepisy wymagają doprecyzowania – luka prawna dotycząca czasu pracy nauczycieli wymaga pilnych zmian.

 Sprawa zaczęła się od nauczycielki angielskiego z LO w Gryficach, która udowodniła, że pracowała ponad normę przy koordynacji projektu edukacyjnego. Sądy I i II instancji przyznały jej rację, a teraz Sąd Najwyższy potwierdził, że nauczyciele mogą ubiegać się o wynagrodzenie za nadgodziny – podobnie jak inni pracownicy objęci Kodeksem pracy.

 Co dalej?
Decyzja SN to precedens, który może wpłynąć na sytuację niemal 720 tys. nauczycieli w Polsce. To także wyzwanie dla rządu i samorządów – czy przepisy zostaną zmienione, aby lepiej regulować czas pracy nauczycieli? MEN obiecuje zmianę, ale już teraz dyrektorzy szkół są zobowiązani do wypłaty zaległych wynagrodzeń!

 Co Państwo sądzicie o tej decyzji? Ile niewypłaconych godzin nadliczbowych macie Państwo na swoim koncie? Podzielcie się swoimi doświadczeniami w komentarzach! 
——-
Na podstawie: https://businessinsider.com.pl/…/nauczyciele-na…/90f6bdz

30 lat w szkole – kiedyś autorytet, dziś wrogowie publiczni?

Pamiętam dzień, kiedy po raz pierwszy stanęłam przed klasą jako nauczycielka. Trochę niepewna, pełna pasji, gotowa zmieniać świat. Nie miałam pojęcia, że 30 lat później będę się zastanawiać, czy to wszystko miało sens.

Dziś, kiedy przechadzam się szkolnym korytarzem, nie mogę oprzeć się wrażeniu, że w tej pracy zostałam… na polu bitwy. Bitwa z uczniami, którzy są zanurzeni w wirtualnym świecie. Bitwa z rodzicami, którzy traktują nas jak wrogów. Bitwa z systemem, który zmienia się szybciej niż semestralne plany lekcji, ale nigdy na lepsze.

I tak oto moje pokolenie nauczycieli, zamiast cieszyć się uznaniem i spokojnie oddawać się swojej pasji, powoli staje się generacją pedagogów, którzy na dyżurach będą spacerować z balkonikami. Brzmi śmiesznie? Może. Ale to bardziej smutna refleksja nad tym, dokąd zmierza edukacja.

Kiedyś szacunek, dziś roszczenia
Kiedy zaczynałam pracę, rodzice przychodzili do szkoły, by dowiedzieć się, jak mogą pomóc swojemu dziecku. Dziś? Przychodzą, by nas pouczać, grozić skargami, a czasem po prostu dać upust swojej frustracji.

 Dziecko sprawia problemy wychowawcze? Wina nauczyciela.
 Złe oceny? Wina nauczyciela.
 Niska motywacja? Wina nauczyciela.
 Uczeń źle się czuje w szkole? Oczywiście – wina nauczyciela.

A my? Z pokorą przyjmujemy te ciosy, zamiast głośno powiedzieć: Halo, szkoła nie jest od wychowywania za was!

Uczniowie – cyfrowi nomadzi bez kompasu

Pamiętam czasy, gdy uczniowie biegali po korytarzu, rozmawiali ze sobą, grali w gumę, skakali na skakance. Dziś na przerwach panuje złowroga cisza – wszyscy wpatrzeni w ekrany.

 Zmęczeni, przebodźcowani, uzależnieni od natychmiastowej gratyfikacji.
 Nie potrafią przetwarzać dłuższych tekstów, bo wszystko, co ich interesuje, musi zmieścić się w 30-sekundowym filmiku na TikToku.
 Nie wiedzą, co to znaczy autorytet, bo w sieci każdy może być ekspertem od wszystkiego.

A szkoła? Nadal próbuje funkcjonować jak w latach 90., choć świat dookoła zmienił się nie do poznania.

Zakaz telefonów? „Pani żartuje!”
Kiedyś myślałam, że to dzieci będą protestować, gdybyśmy chcieli zakazać smartfonów w szkole. Myliłam się. Najgłośniej krzyczą ich rodzice.

 „Bo przecież moje dziecko musi mieć telefon na lekcji!”
 „Bo jak inaczej sprawdzi coś w internecie?”
 „Bo wszyscy mają, więc jak to będzie wyglądało?”

A potem widzimy w sieci nagrania z klas – bójki, wyzwiska, kompromitujące filmiki z nauczycielami w roli głównej. Coraz częściej słyszymy też o dzieciach, które w wyniku cyberprzemocy nie mają już siły walczyć o siebie.

Ale przecież zakaz telefonów to zamach na wolność ucznia!

Czy jest jeszcze nadzieja?
Czy są wśród nas jeszcze nauczyciele, którzy wierzą, że warto? Tak. Bo mimo wszystko zdarzają się chwile, kiedy uczeń przyjdzie i powie: „Dziękuję, nauczyła mnie Pani czegoś ważnego”. I wtedy to wszystko ma sens.

Ale czy jako społeczeństwo docenimy nauczycieli, zanim odejdą? Czy zrozumiemy, że edukacja bez szacunku do pedagogów jest jak dom bez fundamentów?

Bo jeśli nic się nie zmieni, to za kilka lat szkoły będą pełne nauczycieli na balkonikach. A potem? Potem nie będzie już nikogo.
————
Źródło: https://www.edziecko.pl/…/7,79317,31699949,pracuje-w… 

Nauczyciel – zawód wysokiego ryzyka?

 Polska szkoła przechodzi poważny kryzys – nie tylko finansowy, ale przede wszystkim relacyjny. Coraz częściej słyszymy o przypadkach przemocy, której ofiarami nie są tylko uczniowie, ale również nauczyciele. I nie chodzi tu tylko o agresję fizyczną, ale również o hejt w internecie, poniżanie, lekceważenie, a nawet groźby.

 Tomek, 27-letni anglista, który już w trzeciej szkole próbuje swoich sił w zawodzie nauczyciela, otwarcie przyznaje: „Nie radziłem sobie z młodzieżą i nie miałem żadnego wsparcia. Słyszałem tylko, że to ja mam problem, że się do tego nie nadaję”. Jego historia nie jest odosobniona – coraz więcej młodych pedagogów po kilku miesiącach czy latach decyduje się na zmianę zawodu.

 Czy nauczyciele pozostają bez wsparcia?

Alicja, nauczycielka z 40-letnim stażem, wspomina sytuację swojej młodszej koleżanki, która po trzech miesiącach pracy odeszła ze szkoły, będąc ofiarą cyberprzemocy i gnębienia przez dwóch uczniów. Co zrobiła szkoła? Niewiele. Rodzice uczniów umyli ręce, pedagog szkolny był bierny, a starsi nauczyciele patrzyli na sytuację z politowaniem. „Może się nie nadaje?” – usłyszała dziewczyna od rodziców problematycznych uczniów.

 Brak kultury czy brak reakcji?

 Nauczyciele nie tylko doświadczają przemocy, ale też coraz częściej muszą walczyć z brakiem szacunku. „Nie przeszkadza mi agresja, ale mierzi mnie chamstwo i brak kultury” – mówi Alicja. „Dzieci przeklinają na korytarzach, siadają na biurkach nauczycieli, a ich rodzice nie widzą w tym problemu”. Jeśli w szkole nie ma jasno określonych zasad i konsekwencji, uczniowie przenoszą negatywne wzorce ze swojego otoczenia na relacje z nauczycielami.

 Nauczyciel jako służący?

 Katarzyna, nauczycielka z 20-letnim stażem, mówi wprost: „Z edukacją to już nie ma wiele wspólnego, to jest służenie”. Coraz częściej nauczyciele są traktowani przez uczniów i ich rodziców jak usługodawcy, którzy mają spełniać oczekiwania, zamiast pełnić rolę mentorów. Autorytet pedagoga został podważony, a nauczyciele nie mogą liczyć na ochronę przed przemocą.

 Przykłady? Wymagania ze strony rodziców, by nauczyciel był dostępny 24/7, natychmiast odpowiadał na wiadomości, dostosowywał się do ich oczekiwań i spełniał życzenia dotyczące ocen czy metod nauczania. Wielu nauczycieli spotyka się również z szantażem emocjonalnym, groźbami skarg czy negatywnymi opiniami publikowanymi w internecie.

 Jak to zmienić?

 Tomasz Wojciechowski, psycholog i trener, podkreśla, że kluczowe jest budowanie zdrowych relacji w szkołach. To nie tylko relacje między nauczycielami i uczniami, ale również między samymi pedagogami. Gdy szkoła nie daje wsparcia swoim pracownikom, dochodzi do sytuacji, w której młodzi nauczyciele są pozostawieni sami sobie i stają się łatwym celem przemocy.

Czy zawód nauczyciela w Polsce staje się zawodem wysokiego ryzyka? Wiele na to wskazuje. Ale rozwiązanie nie leży w obwinianiu ofiar, tylko w systemowych zmianach – większym wsparciu dla nauczycieli, konsekwencji wobec uczniów łamiących zasady i edukacji rodziców na temat tego, jak wspierać nauczycieli, a nie podważać ich autorytet. Bez tego szkoła pozostanie miejscem chaosu, w którym przemoc staje się normą, a nie patologią.
———-
Źródło: Anna Durand, „Dwóch uczniów gnębiło młodą nauczycielkę…”, Onet Kobieta, 24 lutego 2025