Nauczyciele mówią wprost: ta praca staje się karą, nie misją
Agnieszka Dobkiewicz na łamach Wyborcza.pl (Wałbrzych) zebrała świadectwa nauczycielek z wieloletnim stażem. Ich opowieści tworzą studium przypadku współczesnej oświaty.
I nie da się tego czytać spokojnie.
1. Degradacja pozycji zawodowej nauczyciela
Problem:
Nauczyciele wskazują na spadek szacunku, podważanie kompetencji oraz utożsamianie ich roli z usługą wobec rodzica.
Przejawy:
Rodzice wymuszają zmiany ocen.
Dyrektorzy ustępują presji skargowej.
Maleje autonomia nauczyciela w ocenianiu i prowadzeniu zajęć.
Konsekwencje:
Erozja autorytetu, obniżenie motywacji, strach przed podejmowaniem decyzji.
2. Nadużywanie skarg i presja ze strony rodziców
Problem:
Skargi stały się narzędziem wpływu, a nie formą zgłoszenia rzeczywistego naruszenia.
Przejawy:
groźby rodziców kierowane do dyrekcji,
podważanie decyzji wychowawczych,
lęk nauczycieli przed otwarciem e-dziennika.
Konsekwencje:
Stres przewlekły, unikanie konfrontacji, postępujące wypalenie zawodowe.
3. Edukacja włączająca bez wsparcia systemowego
Problem:
Brak przygotowania szkół do realnej pracy z rosnącą liczbą uczniów z orzeczeniami.
Przejawy:
brak specjalistów i asystentów,
przeciążenie nauczycieli dostosowaniami,
marginalizacja uczniów zdolnych.
Konsekwencje:
Obniżanie poziomu edukacji, frustracja nauczycieli i rodziców, brak równowagi w klasie.
4. Niestabilność polityk oświatowych
Problem:
Ciągłe reformy i zmiany zasad ograniczają przewidywalność pracy nauczyciela.
Przejawy:
brak konsultacji społecznych,
impulsywne decyzje (np. prace domowe),
redefiniowanie ról szkoły bez dostosowania systemu.
Konsekwencje:
Dezorientacja, chaos organizacyjny, brak spójnej linii programowej.
5. Spadek kompetencji i samodzielności uczniów
Problem:
Uczniowie przychodzą do szkoły coraz mniej przygotowani do samodzielnej pracy.
Przejawy:
trudności językowe,
osłabiona koncentracja,
brak nawyków uczenia się,
uzależnienie od kontroli rodzicielskiej i e-dziennika.
Konsekwencje:
Niższe wyniki edukacyjne, wydłużenie procesu uczenia, przeciążenie nauczycieli.
6. Kryzys psychiczny nauczycieli
Problem:
Relacje wskazują na powszechne występowanie objawów przeciążenia psychicznego.
Przejawy:
lęki, napięcia, bezsenność,
zażywanie leków uspokajających,
unikanie kontaktów z rodzicami,
urlopy dla poratowania zdrowia.
Konsekwencje:
Wypalenie zawodowe, odejścia z zawodu, obniżenie jakości pracy szkoły.
7. Ryzyko luki pokoleniowej w zawodzie
Problem:
Zawód nauczyciela przestał przyciągać nowe pokolenia.
Przejawy:
brak kandydatów,
wieloetatowość obecnej kadry,
pesymizm co do przyszłości zawodowej.
Konsekwencje:
Poważne zagrożenie ciągłości działania szkół w perspektywie najbliższych 5–10 lat.
Wnioski końcowe
Artykuł Dobkiewicz nie jest zbiorem anegdot.
To diagnoza systemu, w którym:
rola nauczyciela została zdewaluowana
wsparcie instytucjonalne jest niewystarczające
polityka oświatowa jest niespójna i reaktywna
zdrowie psychiczne kadry jest poważnie zagrożone
To nie są problemy nowego czy starego rządu.
To problemy wieloletnie, narastające i ignorowane.
https://walbrzych.wyborcza.pl/…/7,178336,32423954…




