Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o systemie oświaty, która wprowadza istotne zmiany w egzaminach, podręcznikach i wsparciu młodocianych pracowników. Sprawdźcie, co się zmienia!

 Egzaminy maturalne
Maturzyści nadal muszą przystąpić do jednego egzaminu na poziomie rozszerzonym z przedmiotu dodatkowego, ale nie będzie wymaganego progu 30% aż do roku szkolnego 2026/2027.
Obowiązkowe egzaminy na poziomie podstawowym: język polski, matematyka i język obcy nowożytny (min. 30%).
Nowa możliwość: wybór języka obcego, którego nie uczono się w szkole.

 Egzaminator-weryfikator
Nowa funkcja odpowiedzialna za ponowne sprawdzenie prac i wsparcie techniczne podczas egzaminów, w tym m.in. matur z informatyki czy egzaminów zawodowych.

 Nowe zasady dla podręczników
Obowiązek graficznego oznaczania treści wykraczających poza podstawę programową.
Cyfrowe wersje podręczników dopuszczonych przed 2020 r. przy ich kolejnych wydaniach.

 Wsparcie dla rzemieślników szkolących młodzież
Zmiana proporcji dofinansowania – teraz 75% wypłaty trafi na początkowym etapie szkolenia, a 25% po zdaniu egzaminu przez ucznia.

Nowelizacja uwzględnia także potrzeby osób wymagających szczególnego wsparcia – zdający będą mogli wnosić na egzamin urządzenia monitorujące stan zdrowia.

Dokument dostępny TUTAJ

Przerwa świąteczna – czas wolny dla uczniów, ale niekoniecznie dla pracowników szkół

Czy przerwa świąteczna oznacza urlop dla nauczycieli? Niekoniecznie. Choć uczniowie w tym czasie odpoczywają, nauczyciele mogą być zobowiązani do pełnienia dyżurów opiekuńczych. Zimowa przerwa świąteczna, w przeciwieństwie do ferii, to czas wolny od zajęć dydaktyczno-wychowawczych, ale nie oznacza automatycznego urlopu wypoczynkowego dla kadry pedagogicznej.

 Decyzja należy do dyrektora szkoły
Dyrektor może zdecydować o organizacji zajęć opiekuńczych na podstawie zgłoszonych potrzeb rodziców, szczególnie młodszych uczniów. Jeśli zajdzie taka potrzeba, nauczyciele pozostają do dyspozycji i mogą zostać zobowiązani do pracy. W wielu przypadkach, po wykorzystaniu tak zwanych dni dyrektorskich, przerwa świąteczna w polskich szkołach może trwać od 23 grudnia 2024 roku aż do 6 stycznia 2025 roku, obejmując zarówno święta Bożego Narodzenia, jak i Nowy Rok oraz Święto Trzech Króli.
Tylko czy na pewno będzie to dotyczyło wszystkich placówek i wszystkich zatrudnionych w nich pracowników? A co z pracownikami administracji i obsługi oraz koniecznością pełnienia dyżurów opiekuńczo-wychowawczych?

 Inne zasady dla przedszkoli
Dzieci w wieku przedszkolnym mają prawo do opieki przez cały rok szkolny, z wyjątkiem dni wyznaczonych przez organ prowadzący. Dlatego w okresie świątecznym przedszkola zazwyczaj działają normalnie.

 Brak dodatkowego wynagrodzenia
Dyżury w trakcie przerwy świątecznej wynikają z celów statutowych szkoły. Zajęcia te nie są traktowane jako nadgodziny ani godziny ponadwymiarowe, co oznacza, że nauczyciele nie otrzymują za nie dodatkowego wynagrodzenia.

Przerwa świąteczna to dla nauczycieli czas pełnienia funkcji opiekuńczej szkoły, a pracownicy niepedagogiczni pracują normalnie. Dlatego warto pamiętać, że ich obowiązki nie kończą się wraz z ostatnim dzwonkiem przed świętami. 

Dłuższy czas trwania egzaminu ósmoklasisty – zmiany w przepisach!

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z 2 sierpnia 2022 r. dotyczący egzaminu ósmoklasisty. Propozycje zmian są znaczące, a głównym celem jest wydłużenie czasu trwania egzaminów aż o około 25% dla poszczególnych przedmiotów.

Co dokładnie się zmieni?

Zgodnie z projektem, wydłużenie czasu trwania egzaminu ma dotyczyć trzech przedmiotów:
 Język polski: z 120 minut na 150 minut (+30 minut).
 Matematyka: z 100 minut na 125 minut (+25 minut).
 Język obcy nowożytny: z 90 minut na 110 minut (+20 minut).

Dlaczego wprowadzono zmiany?

MEN twierdzi, że wydłużenie czasu egzaminacyjnego ma kluczowe znaczenie dla uczniów i może przyczynić się do poprawy wyników egzaminacyjnych. Jednak czy rzeczywiście jest to krok w dobrym kierunku? Czy te zmiany były rzeczywiście potrzebne?

Co ważne:
 Zakres wymagań egzaminacyjnych pozostaje bez zmian.
 Wydłużenie czasu nie oznacza dodatkowych zadań egzaminacyjnych.
 Zmiana dotyczy jedynie organizacji egzaminu, a nie jego zawartości.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Nowe przepisy miałyby obowiązywać już na najbliższym egzaminie. Do 31 stycznia 2025 r. Centralna Komisja Egzaminacyjna będzie miała czas na ogłoszenie nowych informatorów, a także harmonogramu przeprowadzania egzaminu.

Rewolucja w ocenianiu uczniów czy chaos w edukacji?

Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada zmiany w sposobie oceniania uczniów, które mogą całkowicie zrewolucjonizować polski system edukacji. Zamiast tradycyjnych ocen liczbowych, mamy zobaczyć „opisowy feedback” i większy nacisk na indywidualizację procesu nauczania. Brzmi dobrze, ale czy rzeczywiście przemyślano skutki takich działań?

Opisowy feedback zamiast stopni – czy to realne?

MEN twierdzi, że oceny opisowe pozwolą na lepsze zrozumienie postępów ucznia. Jednak w praktyce może to oznaczać znaczne zwiększenie biurokracji dla nauczycieli. Pisanie szczegółowych raportów o każdym uczniu w dużych klasach wydaje się niemal niewykonalne. Jak MEN zamierza temu zaradzić? Więcej godzin pracy nauczycieli bez dodatkowego wynagrodzenia? A może kolejne dokumenty, które tylko zwiększą chaos?

Zmniejszenie presji czy brak motywacji?

Ministerstwo argumentuje, że odejście od ocen liczbowych zmniejszy stres wśród uczniów. Ale czy brak jasnych kryteriów oceniania nie wpłynie negatywnie na ich motywację? Tradycyjny system ocen – choć niedoskonały – dostarczał konkretnych wyznaczników, do których uczniowie mogli dążyć. Opisowy feedback, choć brzmi szlachetnie, może być dla wielu uczniów niezrozumiały i niewystarczająco precyzyjny, by wiedzieli, co muszą poprawić.

Konsultacje społeczne czy pozory dialogu?

MEN podkreśla, że trwają „konsultacje społeczne”. Czy jednak rzeczywiście słucha głosu nauczycieli, rodziców i ekspertów? W ostatnich latach zmiany w edukacji były wprowadzane często w pośpiechu i bez odpowiedniego przygotowania. Czy tym razem będzie inaczej? Czy znów nie skończy się na teoretycznych założeniach, które w praktyce okażą się nieskuteczne?

Czy propozycja MEN to szansa na lepszą edukację, czy kolejne eksperymenty? Czy konsultacje będą miały taki sam charakter jak w przypadku wprowadzenia nieobowiązkowych prac domowych w szkołach? 

Na gorąco dzisiejsze spotkanie w Ministerstwo Edukacji Narodowej skomentowali na briefingu dr Waldemar Jakubowski oraz Krzysztof Wojciechowski.

Teraz zachęcamy do zapoznania się z oficjalnym komunikatem KSOiW – całość do pobrania pod linkiem.

https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/aktualnosci/190

Komunikat ze spotkania Zespołu do spraw pragmatyki zawodowej nauczycieli działającym przy Ministerstwie Edukacji Narodowej w dniu 12 grudnia 2024 r.

Spotkanie było podsumowaniem prac 5 grup roboczych, które łącznie spotkały się 11 razy.

KSOiW NSZZ „Solidarność” z umiarkowanym optymizmem przyjęła propozycje zmian omawianych na zespołach zagadnieniach i krytycznie oceniamy:

1) Brak możliwości skorzystania przez nauczycieli z urlopu dla poratowania którzy nabyli uprawnienie do wcześniejszej emerytury (będzie można korzystać tylko na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitacje uzdrowiskową).

2) Brak zmian w przepisach o wcześniejszych emeryturach nauczycielskich.

3) Brak możliwości skorzystania przez nauczyciela z urlopu na żądanie.

4) Pozostawienie „godzin czarnkowych”.

5) Umożliwienie uzyskania kwalifikacji do nauczania w przedszkolu studentom 4 i 5 roku studiów magisterskich na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna.

6) Brak zmian w zakresie:

– uwolnienia dodatku stażowego,
– wynagrodzenia nauczycieli za opiekę nad dziećmi na wycieczkach szkolnych,
– podwyższenia dodatku z wychowawstwo,
– ujednolicenia wynagrodzenia nauczycieli za warunki trudne i uciążliwe w szkołach powszechnych w klasach w których są dzieci z orzeczeniami.



Czekając na szczegóły propozycji MEN pozytywnie oceniamy chęć:
1) Ujednolicenia na poziomie ustawowym zasad wynagradzania nauczycieli za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa (propozycja MEN to możliwość rozliczania tych godzin jak w szkołach resortowych).

2) Wyeliminowania przypadków przydzielania nauczycielom nie tablicowym doraźnych zastępstw w ramach ich tygodniowego pensum.

3) Przedłużenia o kolejne 10 lat nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych (nadal będziemy domagać się aby to świadczenie było niewygasające).

4) Zrównania nagród jubileuszowych i odpraw emerytalnych nauczycieli z pracownikami samorządowymi (za 40 lat 300%, za 45 lat 400%, odprawa 6 miesięcy).

5) Ujednolicenia tygodniowego wymiaru zajęć nauczycieli praktycznej i teoretycznej nauki zawodu na poziomie 18 godzin.

6) Objęcia ochroną przedemerytalną nauczycieli mianowanych i dyplomowanych (tutaj niezbędne będą wyjątkowo precyzyjne przepisy, żeby nie dochodziło do nadużyć ze strony pracodawców).

7) Rozszerzenia grupy nauczycieli uprawnionych do świadczenie kompensacyjnego o nauczycieli CKU, MDK, PM, SSM.

 Skrócenia z dwóch do roku czasowego zatrudnienia nauczyciela początkującego (po roku będzie to umowa na czas nieokreślony).

9) Wydłużenia z 21 do 30 dni roboczych terminu dokonywania oceny w przypadku zmiany szkoły przez nauczyciela.

10) Wyłączenia Rzeczników Dyscyplinarnych i Komisji Dyscyplinarnych spod „władzy” Kuratorium na rzecz Wojewodów.

11) Zniesienia ograniczenia czasowego w przepisach określających kwalifikacje pedagoga specjalnego (będą posiadali kwalifikacje na stałe).

12) Zmiany przepisów dotyczących doradców metodycznych, finansowania ich zadań, wymiaru zatrudniania.



W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele MEN w tym minister Barbara Nowacka, przedstawiciele pozostałych central związkowych i korporacji samorządowych. KSOiW NSZZ „Solidarność” reprezentowali: Przewodniczący dr Waldemar Jakubowski, r. pr. Tomasz Gryczan oraz członkowie Prezydium Wiesława Stec i Krzysztof Wojciechowski.

Za Prezydium KSOiW
Krzysztof Wojciechowski

10 grudnia Członkowie naszej Organizacji świętowali na spotkaniu opłatkowym. Uroczystość uświetnili zaproszeni goście: Arkadiusz Marcol – Zastępca Prezydenta Rybnika, Edyta Odyjas – Zastępca Przewodniczącego regionu śląsko-dąbrowskiej Solidarności, Leszek Ordon – szef RSOiW, zastępca Przewodniczącego KSOiW oraz Marek Bernacki Proboszcz Bazyliki św. Antoniego.. Jak co roku było elegancko, sympatycznie i świątecznie. Dziękujemy Pracownikom restauracji Europa za stworzenie takiego klimatu. Jako ciekawostkę dodam, iż mężczyźnie nie załapali się do żadnego zdjęcia. Ciekawe dlaczego? Do zobaczenia za rok.

Komunikat ze spotkania Zespołu do spraw pragmatyki zawodowej nauczycieli działającym przy Ministerstwie Edukacji Narodowej
(grupa robocza ds. odpowiedzialności zawodowej nauczycieli)

10 grudnia 2024 r. odbyło się drugie spotkanie grupy roboczej ds. odpowiedzialności zawodowej nauczycieli.
Spotkanie było poświęcone problemom dotyczących komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli. Ministerstwo odniosło się do postulatów zgłoszonych przez centrale związkowe na poprzednim spotkaniu. Przedstawiciele ministerstwa odnieśli się również
do postulatów zgłoszonych na piśmie. Strona rządowa odmówiła spełnienia postulatu KSOiW o likwidacji całego rozdziału dotyczącego postępowania dyscyplinarnego.

KSOiW podkreśliła, że obecne przepisy wypaczają idee odpowiedzialności zawodowej nauczycieli i jeżeli nie da się przepisów derogować od razu, to należy niezwłocznie skupić się na kilku palących problemach, pracując jednocześnie nad nową formułą odpowiedzialności zawodowej.
Ministerstwo zgodziło się:
1) na wyłączenie Rzeczników Dyscyplinarnych i Przewodniczących Komisji Dyscyplinarnych spod kontroli Kuratorów Oświaty. Obie instytucje wracają do Wojewodów,
2) aby Rzecznikami Dyscyplinarnymi były osoby, które mają wykształcenie prawnicze lub rzetelne doświadczenie prawnicze,
3) aby obsługę prawną i administracyjną Komisjom Dyscyplinarnym zapewnił Wojewoda we wszystkich aspektach.

Dodatkowo ustalono, że pilnie zostanie zaproponowane rozwiązanie dotyczące odwołania się nauczyciela od zawieszenia, w tym obniżenia nauczycielowi wynagrodzenia i utraty prawa do dodatków. Powstanie również wzór zawiadomienia o możliwości popełnienia deliktu dyscyplinarnego i zawieszenia nauczyciela w obowiązkach, aby każdy nauczyciel wiedział, jakie w tym przypadku przysługują mu uprawnienia.

Na wniosek KSOiW na kolejne spotkanie zostaną zaproszeni Przewodniczący KDN z całego kraju, których reprezentacja również włączy się w pracę nad przygotowaniem nowych przepisów.
Podkreślono konieczność: rozwiązania problemu przewlekłości postępowań, stworzenia systemu teleinformatycznego w zakresie postępowań dyscyplinarnych, przepisów na podstawie których będzie można warunkowo umorzyć postępowanie dyscyplinarne, jeżeli delikt jest małej wagi, doprecyzowania nieostrego pojęcia „dobro dziecka”.

KSOiW kolejny raz podkreśliła, że konieczne jest wprowadzenie do obiegu prawnego odpowiedzialności urzędniczej dyrektorów szkół.
Kolejne spotkanie grupy roboczej odbędzie się w pierwszej połowie lutego 2025 r.

KSOiW NSZZ „Solidarność” reprezentowali: Lesław Ordon, r. pr. Tomasz Gryczan i Krzysztof Wojciechowski.

Za Prezydium KSOiW
Krzysztof Wojciechowski

Polska znalazła się na jednym z ostatnich miejsc w prestiżowym Międzynarodowym Badaniu Umiejętności Dorosłych PIAAC, które ujawniło drastyczny spadek kompetencji w kluczowych obszarach: rozumieniu tekstu, matematyce i rozwiązywaniu problemów. Wyniki te budzą poważne obawy o przyszłość rynku pracy i gospodarki.

 Polacy znacznie poniżej średniej OECD
W najnowszej edycji badania, przeprowadzonej w latach 2022–2023, polscy dorośli uzyskali wyniki znacząco poniżej średniej OECD.

Przeciętne wyniki Polaków to:
236 punktów w rozumieniu tekstu (średnia OECD: 260 punktów),
239 punktów w matematyce (średnia OECD: 263 punkty),
226 punktów w rozwiązywaniu problemów (średnia OECD: 251 punktów).

Co więcej, Polska odnotowała jeden z największych spadków w wynikach od poprzedniej edycji badania (2011–2012):
-31 punktów w rozumieniu tekstu,
-21 punktów w matematyce.
Podobne tendencje zaobserwowano jedynie w Korei , Litwie  i Nowej Zelandii .

 Główne problemy: brak zaangażowania i edukacji dorosłych.

Eksperci wskazują, że jednym z problemów jest niski poziom zaangażowania respondentów. Wielu Polaków szybko udzielało odpowiedzi lub pomijało pytania.
Dodatkowym wyzwaniem jest brak systematycznego kształcenia dorosłych. Dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych (IBE), Maciej Jakubowski, zauważa, że w Polsce duża część dorosłych nie używa umiejętności zdobytych w szkole ani nie uczestniczy w dalszym kształceniu.

Skandynawski wzór do naśladowania

Kraje takie jak Finlandia , Szwecja  i Norwegia  pokazują, że sukces w badaniach takich jak PIAAC wynika z systematycznego kształcenia dorosłych i promowania kompetencji przez całe życie.

Czy jest nadzieja?
Eksperci widzą pozytywy w edukacji młodego pokolenia. Jakubowski podkreśla, że poziom kompetencji wynoszonych ze szkół w Polsce jest solidny. Problem zaczyna się później, gdy dorośli tracą kontakt z nauką i nie rozwijają zdobytych umiejętności.

Czas na działanie!
Polska gospodarka i rynek pracy przyszłości zależą od tego, czy uda się odbudować kompetencje dorosłych. To zadanie dla państwa, pracodawców i całego społeczeństwa. W przeciwnym razie, ostrzegają eksperci, czeka nas poważny kryzys.