Zachęcamy do zapoznania się z opinią Tomasza Gryczana – radcy prawnego „Solidarności” na temat wynagrodzenia, jakie przysługuje za czas  zawieszenia zajęć czyli niewykonywania pracy w szkole z powodu epidemii koronawirusa.

Opinia prawna-wynagrodzenie za postój w pracy

Drodzy Członkowie NSZZ „Solidarność”

Pandemia koronarwirusa Covid 19 jest sytuacją szczególnie trudną i niebezpieczną, z jaką nie mieliśmy do czynienia w wolnej Polsce. Wymaga od wszystkich odpowiedzialności w zapewnieniu nam przede wszystkim bezpieczeństwa zdrowotnego, ale też bezpieczeństwa ekonomicznego. W tym zakresie to okres szukania rozwiązań ratujących gospodarkę i miejsca pracy, a nie czas na rozgrywanie partykularnych interesów. Tak jak odpowiedzialnie zachowuje się społeczeństwo, polski rząd i prezydent, tak samo należy oczekiwać właściwego podejścia od nas wszystkich.

Zaprezentowany przez rząd pakiet wsparcia nazywany „tarczą antykryzysową”, jest odważną odpowiedzią na sytuację w jakiej się wszyscy – przedsiębiorcy i pracownicy – znaleźliśmy. Ważne, że wraz z rozwojem sytuacji, zgodnie z zapewnieniem pana Premiera, będzie podlegał dalszym modyfikacjom. Teraz czekamy na szczegółowe zapisy prawne. Ze strony „Solidarności” deklaruję, że szybko przeprowadzimy stosowne konsultacje. O to samo apeluję do pozostałych partnerów społecznych oraz Sejmu i Senatu.

W rzeczywistości z jaką mamy do czynienia musimy też pamiętać o tych, którzy nie mogą pozostać w domu. O całej rzeszy pracowników służby ochrony zdrowia, służb ratowniczych, funkcjonariuszy wszystkich służb dbających o nasze bezpieczeństwo i państwa, pracowników handlu, usług, firm i instytucji bez których społeczeństwo nie mogłoby normalnie funkcjonować. Choć w tej sytuacji słowo „normalnie” brzmi niewłaściwie. Dlatego apeluję o przestrzeganie prawa, procedur i zabezpieczeń, tak aby robiąc zakupy, kupując leki, wzywając pomocy, nie narażać tych osób na niebezpieczeństwo zakażenia.

Zwracam się też do organizacji zakładowych, międzyzakładowych, sekcji krajowych, oddziałów miejskich, a także zarządów regionów i sekretariatów branżowych o ścisłe monitorowanie sytuacji w zakładach pracy. Otrzymujemy wiele informacji o łamaniu zasad BHP, próbach wykorzystywania przez niektórych pracodawców – na szczęście nielicznych – obecnej sytuacji do nadużyć wobec swoich pracowników. W takich sytuacjach nasi członkowie muszą mieć wsparcie w swoim związku zawodowym.

Jeszcze raz w imieniu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” apeluję do wszystkich o odpowiedzialność. O powściąganie emocji i zaniechanie prób rozgrywania swoich interesów w tej trudnej sytuacji, w jakiej wszyscy się znaleźliśmy.

Koleżanki i Koledzy,

Do Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” napływają wnioski przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego w przedmiocie wypracowania procedury opiniowania przez organizacje związkowe arkuszy organizacyjnych szkoły w czasie stanu zagrożenia epidemicznego. 

Przypominam, że § 17 rozporządzenia w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli precyzyjnie określa harmonogram tego procesu:

– do 21 kwietnia dyrektor przekazuje organowi prowadzącemu arkusz zaopiniowany przez organizacje związkowe;

– do 19 kwietnia organizacja zakładowa albo międzyzakładowa ma czas na zaopiniowanie arkusza (ma na to 10 dni roboczych);

– do 20 maja danego roku organ prowadzący uzyskuje opinie organu nadzoru pedagogicznego;

– do 29 maja organ prowadzący zatwierdza arkusz.

W tym roku mamy sytuację wyjątkową ponieważ 19 kwietnia wypada w niedzielę i termin ten nie ulega przesunięciu na poniedziałek a ponadto 13 kwietnia, czyli drugi dzień Wielkiej Nocy jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Wszystkie te okoliczności oraz fakt, iż związki zawodowe mają 10 dni roboczych na wydanie swojej opinii sprawia, że dyrektorzy szkół winni przedłożyć związkowcom projekty arkuszy organizacyjnych najpóźniej do 2 kwietnia. 

W zakresie technicznego aspektu opiniowania arkuszy, apeluję do wszystkich naszych struktury o elastyczność i podjęcie szerokiej współpracy z organami prowadzącymi w tym trudnym dla nas czasie. Przypominam, że przedmiotową opinię można wyrazić drogą elektroniczną lub pisemnie za pośrednictwem kuriera, ograniczając tym samym ryzyko zarażenia. Rozwiązań w tym zakresie jest wiele i wymagają one jedynie dobrej woli ze strony wszystkich partnerów społecznych.

Ryszard Proksa, Przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność”  

„Tygodnik Solidarność” przyłącza się do akcji „zostań w domu”, jednocześnie zachęca do lektury – od dziś wszystkie wydania „Tygodnika Solidarność”, zarówno nowe, jak i te archiwalne, dostępne są za darmo w naszej aplikacji mobilnej.

Wystarczy pobrać i zainstalować aplikację „Tygodnik Solidarność”, którą znajdziecie w Google Play i App Store lub pobrać ją bezpośrednio pod tym linkiem:

http://bit.ly/czytajwdomu

Życzymy przyjemnej lektury,  redakcja „Tygodnika Solidarność”

Koleżanki i Koledzy,

Przypominam, że od jutra tj. 16 marca 2020 r. nauczyciele przedszkoli i szkół, w związku z epidemią koronawirusa, nie realizują zajęć edukacyjnych, pozostając jedynie w gotowości do pracy. Do Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” napływają w tym zakresie niepokojące sygnały, że niektórzy dyrektorzy szkół wymagają od nauczycieli codziennych „dyżurów” w pokoju nauczycielskim, a nadto każdorazowego pisemnego oświadczenia o gotowości do pracy. Pracodawcy żądają tych oświadczeń, albowiem są przekonani, że stanowi to jedyną podstawę rozliczenia wynagrodzenia za czas przestoju. Takie zachowanie dyrektorów szkół należy ocenić w kontekście panującej epidemii jako skrajnie nieodpowiedzialne, a ponadto pozbawione wyraźnej podstawy prawnej.

Przypominam, że w świetle orzecznictwa, przy krótkich okresach wystarczającym jest, aby nauczyciel lub pracownik administracji lub obsługi zamkniętej placówki oświatowej jednorazowo zadeklarował pracodawcy zamiar podjęcia pracy i poinformował go, gdzie będzie przebywał. Taka deklaracja może mieć formę dowolną np. pisemnie, drogą e-mailową, ustnie do protokołu na radzie pedagogicznej.  Istotne jest ponadto, aby dyrektor szkoły wraz z pracownikami ustalili wspólnie sposób komunikowania się na odległość w czasie przestoju, np. przez telefon komórkowy.

Codzienne ponawianie zgłoszenia gotowości do pracy w trakcie epidemii, gdy z góry wiadomo, do kiedy szkoły będą zamknięte, należy ocenić w kategoriach absurdu.

Ponawiam ponadto apel do pracodawców, przedstawicieli samorządu terytorialnego oraz dyrektorów o ograniczenie do minimum rad pedagogicznych, nauczycielskich dyżurów w szkołach na rzecz pracy zdalnej i innych form realizacji nauczycielskich obowiązków jak np. samokształcenie i doskonalenie zawodowe.

Ryszard Proksa, Przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność”

Komunikat 15.03.20

Prezydium Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ze zdziwieniem przyjęło  wypowiedź ministra Dariusza Piontkowskiego, który w programie „Panorama Opinii” w TVP stwierdził, iż „nauczyciele będą dostawali wynagrodzenie za gotowość do pracy, ale nie będą dostawać dodatkowego wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, bo takich godzin nie będzie”.

Powyższe stwierdzenie stoi w oczywistej sprzeczności z dotychczasową wykładnią resortu edukacji w zakresie ustalania wynagrodzenia nauczycieli pozostających w gotowości do pracy na podstawie kodeksu pracy (art. 81 § 1). Przypominamy, że niespełna 5 miesięcy temu Ministerstwo Edukacji Narodowej w odpowiedzi na pytanie o sposób rozliczania wycieczek szkolnych wyraziło pogląd, iż kilkudniowe imprezy wyjazdowe z uczniami mieszczą się w kategorii przestoju z art. 81 § 1 k.p., za który nauczyciel zachowa prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe. Brak bowiem możliwości realizacji tych godzin wynika  z przyczyn leżących po stronie szkoły. Trudno tym samym racjonalnie uzasadnić dlaczego MEN w sytuacji zaplanowanej z wyprzedzeniem wycieczki szkolnej jest skłonne przyznać nauczycielom wynagrodzenie za niezrealizowane zajęcia edukacyjne, a w przypadku epidemii koronawirusa -czyli akademickiego przykładu przestoju w pracy- już nie.  

Uczulamy jednocześnie, że wszelkie próby ograniczenia wypłacenia godzin ponadwymiarowych za czas epidemii przez jednostki samorządu terytorialnego są również bezzasadne. W tym zakresie zdarza się, że organy prowadzące szkoły forsują nie mające podstaw prawnych postanowienia w ramach regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków, obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i zastępstwa. Samorządy zapominają, że w ich kompetencji nie mieści się upoważnienie do decydowania, w jakich przypadkach nauczyciel zachowuje lub traci prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe niezrealizowane, są to bowiem warunki przyznawania (zachowania prawa do) wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe faktycznie niezrealizowane, o których decydują przepisy prawa pracy. W tematyce tej wypowiadały się już niejednokrotnie sądy administracyjne. 

Prezydium KSOiW NSZZ Solidarność zapewnia, że nie pozwoli wykorzystać obecnego stanu zagrożenia epidemiologicznego do próby oszczędzania na oświacie a zwłaszcza bezzasadnemu ograniczaniu wynagrodzeń nauczycieli oraz pracowników administracji i obsługi. We wszystkich tego typu przypadkach będą podejmowane odpowiednie kroki prawne. 

Komunikat Przewodniczącego KSOiW NSZZ „Solidarność” ws. pracowników administracji i obsługi pozostających w gotowości do pracy w związku z epidemią koronawirusa – 12.03.2020 r.

Koleżanki i Koledzy,

W związku z wielokrotnymi pytaniami pracowników administracji i obsługi wyjaśniam, że Minister Edukacji Narodowej nie posiada prerogatywy do określenia miejsca i rodzaju świadczenia pracy przez pracowników administracji i obsługi w trakcie zawieszenia zajęć edukacyjnych. Decyzja w tym zakresie leży w gestii jednostek samorządu terytorialnego, będących organami prowadzącymi szkoły a formalnie dyrektorów szkół.

W przypadku decyzji o całkowitym zamknięciu szkół do dnia 25 marca 2020 r. pracownikom administracji i obsługi przysługuje analogicznie jak w przypadku nauczycieli wynagrodzenie za czas przestoju w pracy. Jeżeli natomiast pracodawca wydał dyspozycję o zawieszeniu zajęć edukacyjnych, pozostawiając czynną placówkę oświatową, to wówczas wskazana grupa pracowników jest zobowiązana stawić się do pracy.

Ryszard Proksa, Przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność”

Komunikat 12.03.20

Koleżanki i koledzy, 

począwszy od dnia dzisiejszego zawieszone zostaje funkcjonowanie jednostek systemu oświaty na obszarze kraju. Takie rozwiązanie umożliwia specustawa z dnia 2 marca 2020 r.

Wyraźnie trzeba podkreślić, że nauczyciel pozostający w gotowości do pracy w trakcie zawieszenia zajęć edukacyjnych otrzyma wynagrodzenie zasadnicze w takiej samej wysokości, jak gdyby prowadził zajęcia w danym dniu na terenie szkoły. Ponadto nauczyciel zachowa prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, które zostały mu przydzielone w arkuszu organizacyjnym szkoły.

Brak możliwości realizacji przydzielonych nauczycielowi obowiązków wynika bowiem z przyczyn leżących po stronie szkoły (art. 81 § 1 kodeksu pracy).

Ryszard Proksa, Przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność”

Komunikat 13.03.20 – Monika Ćwiklińska, Rzecznik prasowy KSOiW NSZZ „Solidarność

W związku z zaistniałą w Polsce sytuacją epidemiologiczną jesteśmy zmuszeni odwołać zaplanowane na 25.03.2020 r. uroczyste podsumowanie konkursu Bóg – Honor – Ojczyzna – Pamięć”.  O nowym terminie poinformujemy.

Zawieszenie zajęć dydaktyczno – opiekuńczych. Zasiłek opiekuńczy.
Prawo pracy.

Koleżanki i Koledzy,
w związku z rozprzestrzeniającą się epidemią koronawirusa Minister Edukacji Narodowej podjął w dniu dzisiejszym decyzję o zawieszeniu w dniach od 12 do 13 marca 2020 r. zajęć dydaktyczno-wychowawczych w przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych (publicznych i niepublicznych). W tych dniach w przedszkolach i szkołach podstawowych będą odbywały się  jedynie działania opiekuńcze. W tym czasie dyrektorzy szkół są zobowiązani przygotować i poinformować uczniów, rodziców i kadrę pedagogiczną o planowanych działaniach oraz harmonogramie i rodzaju prowadzonych zajęć.
Z kolei od dnia 16 marca do 25 marca 2020 r. nauczyciele przedszkoli i szkół pozostają jedynie w gotowości do pracy. Dyrektorzy szkół powinni w tym zakresie poinformować nauczycieli o miejscu ich przebywania oraz sposobie ich wezwania do świadczenia pracy. Zgodnie z art. 81 §  1 kodeksu pracy pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania. 
Dyrektorzy szkół mogą także na czas epidemii powierzyć nauczycielom inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę np. samokształcenie i doskonalenie zawodowe. Obowiązki te zgodnie z prawem oświatowym mogą być realizowane w domu. Apeluję w tym miejscu do pracodawców o zastosowanie tej ostatniej formy świadczenia pracy jako adekwatnej do stanu zagrożenia zdrowia publicznego.  

Ryszard Proksa 
Przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność”

https://www.gov.pl/web/edukacja/zawieszenie-zajec-w-szkolach

Komunikat 11.03.20

Informacja 11.03.20

---

DODATKOWY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY

„Specustawa” w art. 4 ust. 1 przewiduje, że w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, z powodu COVID-19, ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 645 ze zm.) przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni.

Dodatkowe linie tematyczne w Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS.

W Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS (tel. 22 560 16 00) uruchomione są specjalne linie tematyczne dla osób, które potrzebują informacji na temat:

• zasiłku opiekuńczego i świadczenia z powodu poddania się kwarantannie lub izolacji – po uzyskaniu połączenia z infolinią ZUS – na klawiaturze numerycznej telefonu należy wybrać 0 – połączenie z konsultantem, a następnie 9 – zasiłek opiekuńczy i świadczenia z powodu poddania się kwarantannie lub izolacji.
• ulgi i umorzenia oraz zawieszenia działalności – po uzyskaniu połączenia z infolinią ZUS – na klawiaturze numerycznej telefonu należy wybrać 0 – połączenie z konsultantem, a następnie 7 – ulgi i umorzenia oraz zawieszenie działalności.
•  w innych sprawach – tak jak dotychczas – po wybraniu 0 (połączenie z konsultantem), należy wybrać odpowiedni temat rozmowy.

W załączniku druk wniosku o zasiłek opiekuńczy.

---

PRAWO PRACY

Ustawa w sprawie zasad i trybu zapobiegania oraz zwalczania zakażenia koronawirusem i rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej u ludzi, w tym zasady podejmowania działań przeciwepidemicznych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia i przecięcia dróg szerzenia się tej choroby zakaźnej jedynie w dwóch przepisach odnosi się do sytuacji pracowników i pracodawców w przypadku wystąpienia czy też możliwości wystąpienia koronawirusa. W zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie stosuje się ustawę z 5.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

---

WYNAGRODZENIE Z TYTUŁU ZARZĄDZENIA KWARANTANNY

Osobie, która została poddana kwarantannie lub izolacji przysługuje prawo do otrzymania wynagrodzenia z tytułu choroby, wypłacanego przez płatnika składek: pracodawcę lub ZUS. Podstawą do otrzymania świadczeń jest decyzja państwowego inspektora sanitarnego – informuje ZUS w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej.

Więcej tutaj.

---

 PRACA ZDALNA

Zgodnie z art. 3 ustawy, w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Powyższe jest zgodne z KP, bowiem to pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy (207 § 1 KP), a pracownik w ramach swojego podporządkowana i faktu kierownictwa pracodawcy zakładem pracy, zobowiązany jest do dostosowywania się do wiążących poleceń pracodawcy. Pomimo tego, że praca zdalna czy też telepraca wymaga zgodnego oświadczenia woli stron, pracownika i pracodawcy – na podstawie omawianej ustawy, polecenie takie będzie wiążące. Ustawodawca nie określa jednak przez jaki czas oznaczony może mieć miejsce praca zdalna.

---

BADANIA LEKARSKIE

Państwowa Inspekcja Pracy w komunikacie dot. koronawirusa podaje, że pracodawca nie jest podmiotem uprawnionym do dokonywania samodzielnej oceny stanu zdrowia pracownika.