Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania ocenia negatywnie projekt rozporządzenia; zastrzeżenia poniżej:
1) wbrew twierdzeniom MEN przedmiotowe rozporządzenie nie spowoduje „odchudzenia” podstawy programowej, albowiem liczba godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w ramach dbania o zdrowie psychofizyczne uczniów, w szkole podstawowej w klasach IV-VIII w okresie nauczania zostanie zwiększona o 5 godzin w okresie nauczania,
2) wbrew twierdzeniom MEN przedmiotowe rozporządzenie nie spowoduje „odchudzenia” podstawy programowej, albowiem łączna liczba godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych w oddziałach przysposabiających do pracy organizowanych w klasie VII i VIII szkoły podstawowej w okresie nauczania zostanie zwiększona o 2 godziny,
3) wbrew twierdzeniom MEN przedmiotowe rozporządzenie nie spowoduje „odchudzenia” podstawy programowej, albowiem liczba godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych w liceum ogólnokształcącym, technikum i branżowej szkole I stopnia zostanie zwiększona o 2 godziny w cyklu nauczania,
4) wbrew twierdzeniom MEN przedmiotowe rozporządzenie nie spowoduje „odchudzenia” podstawy programowej, albowiem proponuje się, aby nowy przedmiot edukacja zdrowotna był realizowany obowiązkowo od roku szkolnego 2025/2026 w klasach I i II albo klasach II i III albo klasach I i III liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia, przy czym w odniesieniu do uczniów ww. szkół, którzy rozpoczęli kształcenie w klasie I liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkole I stopnia w roku szkolnym 2024/2025, nowy przedmiot będzie obowiązkowo realizowany w klasach II i III,
5) Według MEN nauczyciele posiadający kwalifikacje do nauczania przedmiotów: wychowanie do życia w rodzinie, biologia i wychowanie fizyczne oraz psychologowie będą mogli nauczać przedmiotu edukacja zdrowotna. Żaden z nauczycieli wymieniony w rozporządzeniu nie posiada specjalistycznej wiedzy z zakresu wiedzy, który zawiera podstawowa programowa przedmiotu edukacja zdrowotna. Najbardziej zbliżone kwalifikacje posiadają nauczyciele do przedmiotu WDŻ, choć i tak program ich studiów nie obejmował treści, które są ujęte w podstawie programowej ww. przedmiotu. Pozostali nauczyciele wskazani w rozporządzeniu mają niewystarczającą wiedzę do przedmiotu, który tak holistycznie traktuje materię opisaną w podstawie programowej przedmiotu edukacja zdrowotna. Ujmując rzecz delikatnie, brak jest kadry pedagogicznej przygotowanej do nauczania edukacji zdrowotnej, a eksperymentowanie na żywym organizmie, czyli uczniach, nie może przynieść pozytywnych skutków.
6) Według MEN nauczyciele uczący edukacji zdrowotnej będą mieć możliwość uczestniczenia w szkoleniach doskonalących organizowanych przez publiczne placówki doskonalenia nauczycieli. Ponadto nauczyciele będą mogli również uczestniczyć w kwalifikacyjnych studiach podyplomowych przygotowujących do nauczania przedmiotu edukacja zdrowotna, finansowanych ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej. W naszym przekonaniu tak ogólnie nakreślony plan nie gwarantuje solidnych podstaw merytorycznych dla przyszłych nauczycieli – studia psychologiczne, komponent edukacji zdrowotnej, trwają pięć lat! Propozycja MEN w zakresie szkolenia nauczycieli na kwalifikacyjnych studiach podyplomowych przygotowujących do nauczania przedmiotu edukacja zdrowotna jest niewystarczająca. Obecnie żaden poważny ośrodek akademicki nie przygotował programu studiów edukacji zdrowotnej ani też żadnego kursu w tym zakresie. Ponadto pragniemy zauważyć, że studiów podyplomowych nie można zrealizować w 7 miesięcy, a tyle pozostało do zakończenia roku szkolnego 2024/2025. Oznacza to, że MEN skazuje szkoły i uczniów na eksperymentowanie w tak wrażliwej sferze.
7) Zrezygnowano z obowiązku realizowania przez uczniów technikum jednego z przedmiotów: filozofia, plastyka, muzyka oraz język łaciński i kultura antyczna w klasie I technikum, przy czym jednocześnie zaproponowano dodanie lit. d w § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia (§ 1 pkt 1 lit. a projektu rozporządzenia), aby ww. przedmiot mógł być realizowany jako zajęcia edukacyjne w ramach godzin do dyspozycji dyrektora, nie spowoduje to zrównoważenia liczby godzin na obecnym i przyszłym etapie edukacyjnym, z uwagi na fakt, że każdy uczeń może wybrać przedmiot w ramach godzin do dyspozycji dyrektora,
8) Liczba godzin edukacji obywatelskiej wydaje się niewystarczająca ze względu na treści zawarte w podstawie podstawowej, przy tak szerokim podejściu do tematu, nie jest pewne czy uda się zrealizować w przewidzianej liczbie godzin – ujętej w ramowym planie nauczania – ww. podstawę programową.
9) Takie przedmioty jak: filozofia, plastyka, muzyka, język łaciński lub kultura antyczna, dotychczas realizowane obowiązkowo w klasie I technikum w wymiarze 1 godziny tygodniowo, powinny nadal być obowiązkowe, a nie jak proponuje MEN nieobowiązkowe (z godzin dyrektorskich). Przedmioty te kształtują naszą kulturę, rozwijają świadomość wartości i umiejętności humanistyczne, a także wpływają na poziom wrażliwości społeczeństwa, na czym powinno nam zależeć w obecnych czasach.
Jednocześnie wskazujemy, że MEN nie wzięło pod uwagę faktu, że nauczyciele są zatrudniani na cały rok szkolny i w związku z tym organizacja zajęć z danego przedmiotu do końca stycznia skutkować będzie w szkole podstawowej zmianą warunków pracy i płacy, co naraża pracodawcę na komplikacje organizacyjne.
Pozytywnie oceniamy dodanie w ramowym planie nauczania dla liceum ogólnokształcącego i technikum zajęć z przygotowania do podjęcia służby w Policji i Straży Granicznej realizowanych w ramach programu szkolenia ze względu na możliwość tworzenia w liceach ogólnokształcących i technikach nowych oddziałów, tj. oddziałów o profilu mundurowym zgodnie z art. 28aa ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe;
W imieniu Prezydium KSOiW NSZZ „Solidarność”
Krzysztof Wojciechowski
