
Szanowny Pan
Adam Bodnar
Minister Sprawiedliwości
Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” żąda w trybie pilnym wyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych decyzji dyrektora Departamentu Budżetu i Efektywności Finansowej z dnia 28 marca 2024 r. w przedmiocie wstrzymania wypłaty wszystkich dodatków fakultatywnych, nagród oraz rozdysponowanie środków zaplanowanych na wynagrodzenia dla nieobsadzonych etatów pedagogicznych i niepedagogicznych.
Po pierwsze należy wskazać, że na podstawie delegacji ustawowej określonej w przepisie art. 30 ust. 7a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 984 z późn. zm.) Minister Sprawiedliwości, uwzględniając co najmniej wysokość średniego wynagrodzenia nauczycieli, o których mowa w ust. 3, określa, w drodze rozporządzenia, dla nauczycieli zatrudnionych w okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz szkołach przy zakładach karnych i aresztach śledczych wysokość stawek dodatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, oraz szczegółowe warunki przyznawania tych dodatków, z zastrzeżeniem art. 33, a także szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oraz wysokość i warunki wypłacania składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, o ile nie zostały one określone w przepisach ustawy lub w odrębnych przepisach, uwzględniając w szczególności specyfikę organizacji nauki, pracy wychowawczej i resocjalizacyjnej, a także specyfikę nauczania prowadzonego w warunkach izolacji.
Żaden przepis rangi ustawowej lub rozporządzenie nie nadał Ministrowi Sprawiedliwości prerogatywy do „wstrzymywania wypłaty” jakichkolwiek składników wynagradzania nauczycieli. Zaznaczyć trzeba, że w judykaturze utrwalony jest pogląd, że przepis ustawy ustanawiający upoważnienie do wydania aktu prawa miejscowego podlega ścisłej wykładni językowej i nie może prowadzić do objęcia zakresem upoważnienia materii w nim niewymienionych w drodze wykładni celowościowej. Organ administracji publicznej wykonujący kompetencję prawodawczą zawartą w upoważnieniu ustawowym jest obowiązany działać ściśle w granicach tego upoważnienia. Przyjmuje się, że normy kompetencyjne nie podlegają wykładni rozszerzającej. Jeżeli zatem organ stanowiący wychodzi wyraźnie poza wytyczne zawarte w stosownym upoważnieniu, to dopuszcza się naruszenia prawa (por. wyroki NSA: z 28 stycznia 2010 r., I OSK 1518/09; z 29 maja 2009 r., I OSK 180/09; wyrok WSA we Wrocławiu z 17 września 2010 r., IV SA/Wr 257/10).
Ponadto, jeżeli zakładowe przepisy płacowe nie ustanowiły uzgodnionego i inkorporowanego do treści indywidualnych stosunków pracy oraz niesprzecznego z zasadami i przepisami prawa pracy sposobu i trybu ograniczenia lub całkowitego wstrzymania wypłat poszczególnych składników wynagrodzenia z określonych przyczyn dotyczących pracodawcy, to skuteczne uszczuplenie lub pozbawienie prawa do wynagrodzenia wymaga uprzedniego zawarcia okresowego porozumienia o zawieszeniu w całości lub w części zakładowych płacowych przepisów prawa pracy albo uzyskania wyraźnej uprzedniej zgody pracownika (porozumienia stron stosunku pracy) lub dokonania indywidualnych wypowiedzeń zmieniających warunki wynagradzania pracowników.
Biorąc pod uwagę powyższe, niniejsza interwencja stała się konieczna.
Z poważaniem
Przewodniczący
KSOiW NSZZ „Solidarność”
dr Waldemar Jakubowski
Pismo zostało wysłane do wiadomości pana Donalda Tuska – Prezesa Rady Ministrów