Wypalenie zawodowe – ukryta epidemia w polskiej edukacji

Z raportu „Dobrostan zawodowy nauczycieli” opracowanego przez platformę Librus wynika, że aż 7 na 10 nauczycieli doświadcza wypalenia zawodowego. Dodatkowe badania przeprowadzone przez naukowców z Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego wskazują, że wielu pedagogów zmaga się z wyczerpaniem emocjonalnym i fizycznym, co sprawia, że potrzebują coraz więcej czasu na regenerację po pracy.

 Skąd wynika ten problem?

Zawód nauczyciela niesie ze sobą szereg wyzwań, które wykraczają poza standardowe obowiązki zawodowe:
 Konieczność utrzymania dyscypliny w klasie i reagowania na agresywne zachowania uczniów,
 Rosnące wymagania i oczekiwania ze strony rodziców,
 Ciągłe zmiany w systemie edukacji, wymagające adaptacji do nowych przepisów i programów,
 Konflikt na linii praca–życie osobiste, m.in. z powodu konieczności wykonywania obowiązków zawodowych w domu,
 Wysokie wymagania emocjonalne i poznawcze, którym towarzyszy brak wystarczającego wsparcia instytucjonalnego,
 Przeciążenie nauczycieli w dużych ośrodkach miejskich wynikające z nadmiernej liczby godzin ponadwymiarowych.

 Jakie kroki należy podjąć?

Rozwiązanie problemu wypalenia zawodowego wymaga działań systemowych. Kluczowe zmiany powinny obejmować:

1. Zwiększenie wsparcia psychologicznego – zapewnienie nauczycielom dostępu do specjalistycznej pomocy w zakresie radzenia sobie ze stresem i presją zawodową.
2. Poprawę warunków pracy i wynagrodzeń – odciążenie nauczycieli poprzez lepsze warunki zatrudnienia oraz zapewnienie stabilności finansowej.
3. Inwestowanie w rozwój zawodowy – organizowanie szkoleń i programów wzmacniających kompetencje nauczycieli w obszarze zarządzania stresem i organizacji pracy.
4. Docenianie nauczycieli – zarówno poprzez działania systemowe, jak i społeczne, które wpłyną na budowanie prestiżu tego zawodu.

 Działania oświatowej „Solidarności”

Podejmujemy konkretne działania na rzecz poprawy dobrostanu nauczycieli. Wśród inicjatyw znajdują się:

 Konferencja „Kondycja psychofizyczna nauczycieli XXI wieku”
W auli Lubelskiej Akademii WSEI odbyło się wydarzenie poświęcone problematyce wypalenia zawodowego nauczycieli. Celem konferencji było zwrócenie uwagi na rosnące potrzeby wsparcia psychologicznego w środowisku oświatowym oraz omówienie możliwych działań poprawiających sytuację.

 Wniosek do Ministerstwa Edukacji Narodowej
Wystąpiliśmy z inicjatywą stworzenia ogólnokrajowego programu pomocy psychologicznej dla nauczycieli. Proponowany program miałby zapewnić łatwy dostęp do specjalistycznej pomocy w każdym regionie Polski, co pozwoliłoby nauczycielom skuteczniej radzić sobie ze stresem i wyzwaniami zawodowymi. W odpowiedzi otrzymaliśmy informację, że funkcjonuje już ogólnodostępny program pomocy psychologicznej realizowany przez NFZ.
————–
Na podstawie: M. Paliga, Raport. Badanie dobrostanu zawodowego nauczycieli, Librus, Katowice 2023.