Warszawa, 29 października 2024 r.

Szanowna Pani

Barbara Nowacka

Minister Edukacji Narodowej

Opinia Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”

dotycząca zmian proponowanych przez MEN w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach

KSOiW NSZZ „Solidarność” negatywnie opiniuje propozycje rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.

Zmiany, przedstawione w projekcie rozporządzenia, obniżają rangę nauczania religii, dyskryminują nauczycieli – katechetów i utrudniają uczniom nabywanie kompetencji niezbędnych dla każdego Europejczyka oraz  naruszają  prawo oświatowe.

Projektowane zmiany będą skutkowały zniechęceniem uczniów do uczestnictwa w lekcjach religii. Ich ograniczenie przełoży się negatywnie na socjalizację młodzieży oraz poczucie narodowej i europejskiej tożsamości. Proponowane zmiany postawią w gorszej sytuacji uczniów, którzy chcą wybrać edukację zamiast czasu wolnego i premiują tych, którzy świadomie pomijają edukację w wybranych obszarach. Przedłożone rozwiązania mogą też zostać uznane za dyskryminujące i podważające konstytucyjną zasadę wolności sumienia i wyznawania religii.

Warto przytoczyć tutaj list gratulacyjny Pani Minister Barbary Nowackiej z kwietnia br. do finalistów Olimpiady Teologii Katolickiej. Pisała w nim: „Udział w tych szlachetnych konkursowych zmaganiach wymaga zdolności wykraczających poza wymagania stawiane uczniom i uczennicom szkół ponadpodstawowych. Zakłada bowiem nie tylko szeroką wiedzę, lecz także sprawność analizy oraz interpretacji nauki Kościoła katolickiego. Miano finalisty bądź laureata Olimpiady Teologii Katolickiej, którą jako Minister Edukacji wspieram, stanowi więc prawdziwy powód do dumy”. Jakie nastąpiły zmiany w szkolnej rzeczywistości, że od przyszłego roku szkolnego ta wiedza i umiejętności owszem, pozostaną powodem do dumy, ale na terenie szkoły decyzją autorki powyższego listu nie będą miały żadnego znaczenia?

Wobec powyższego niezrozumiałym jest dla nas też fakt, że do tak niekorzystnych zmian chcą przyczynić się osoby z Ministerstwa Edukacji Narodowej, które często odwołują się do poszanowania każdego światopoglądu, głoszą hasła tolerancji, otwartości oraz równości.

Biorąc pod uwagę aspekty prawne, należy zaznaczyć, że propozycje zawarte w projekcie rozporządzenia naruszają § 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Zgodnie z tym paragrafem plan zajęć dydaktyczno-wychowawczych uwzględnia:

1. równomierne obciążenie uczniów zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia;
2. zróżnicowanie zajęć w każdym dniu;
3. możliwości psychofizyczne uczniów do podejmowania intensywnego wysiłku umysłowego w ciągu dnia.

Wskazujemy również, iż przepis art. 110 ust. 4 ustawy – Prawo oświatowe, zobowiązuje dyrektora szkoły do uwzględnienia zasad ochrony zdrowia i higieny pracy przy ustalaniu tygodniowego rozkładu zajęć określającego organizację zajęć edukacyjnych. Użyte w tym przepisie ogólne sformułowanie odnoszące się do „zasad ochrony zdrowia i higieny pracy” obejmuje także higienę procesu nauczania. W naszej ocenie procedowany przez resort edukacji sposób organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach wyklucza sporządzenie arkusza w ten sposób, aby na jego podstawie dało się stworzyć rozkład zajęć zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.

Nie bez znaczenia pozostają kwestie pracownicze. Jeśli proponowane przez resort edukacji zmiany wejdą w życie, pracę straci bardzo wielu świeckich katechetów, jeśli nie zdoła się przekwalifikować. Nie zostały uwzględnione konstytucyjne wymogi związane z ochroną pracy, o których mówi art. 24 Konstytucji. Przypominamy, że są oni pełnoprawnymi nauczycielami, od kilkudziesięciu lat, i tak właśnie należy o nich myśleć. Nie do przyjęcia jest dla nas sytuacja, w której praktycznie z dnia na dzień, bez propozycji alternatywnej, bez okresu przejściowego pozbawia się wielotysięczną grupę pracowników środków utrzymania.

Umieszczanie lekcji religii na pierwszych i ostatnich godzinach lekcyjnych spowoduje, że nauczyciele tego przedmiotu będą mieli bardzo niekorzystne plany lekcji z wieloma „okienkami”, co „uderza w tzw. higienę pracy danego nauczyciela”. Spowoduje to także ogromne trudności dla dyrektorów szkół odpowiedzialnych za organizację planu nauczania. Przy wielu klasach i jednym katechecie w szkole będzie to wręcz niemożliwe.

Według art. 12 ust. 2 ustawy o systemie oświaty minister, wydając rozporządzenie określające warunki i sposób organizowania nauki religii, ma działać „w porozumieniu z władzami Kościoła Katolickiego i Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego oraz innych Kościołów i związków wyznaniowych”. W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia nie wykazano, aby do takiego porozumienia doszło, co w naszym przekonaniu przesądza o tym, że  bez osiągnięcia porozumienia, o którym mowa wyżej, nie ma mowy o zgodnej z prawem nowelizacji rozporządzenia. Ministerstwo Edukacji Narodowej ogranicza się zatem jedynie do konsultacji rozporządzenia, a to nie jest tożsame z porozumieniem. Zaznaczyć należy, że ww. rozporządzenie, nawet przy szerokich konsultacjach społecznych, bez wyczerpania dyspozycji art. 12 ust. 2 ustawy o systemie oświaty obarczone będzie w naszym przekonaniu wadą prawną.

Mając na uwadze przytoczone argumenty, Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” żąda wycofania się MEN z proponowanych zmian!

W imieniu Prezydium

KSOiW NSZZ „Solidarność”

Krzysztof Wojciechowski

Cały artykuł dostępny tutaj.

https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/aktualnosci/170

Stan polskiej szkoły w Dniu Edukacji Narodowej 2024 r.

Zachęcamy do zapoznania się ze stanowiskiem KSOiW.

Ważna Przypominajka

 Elektroniczna legitymacja NSZZ „Solidarność” – zniżki i oferty specjalne na wyciągnięcie ręki! 

Bycie członkiem „Solidarności” to nie tylko wsparcie organizacji, ale także mnóstwo korzyści!  Dzięki elektronicznej legitymacji czekają na Ciebie zniżki na paliwo na stacjach ORLEN i MOL, atrakcyjne oferty ubezpieczeniowe w PZU, rabaty na wycieczki, wakacje z Natura Tour oraz vouchery Holiday Park & Resort. 

A dla aktywnych?  Członkowie związku i ich rodziny mogą korzystać z bogatej oferty sportowej dzięki kartom FitProfit i FitSport, które dają dostęp do setek obiektów sportowych w całej Polsce!

To tylko część niesamowitych bonusów! Sprawdź, co jeszcze zyskasz, dołączając do „Solidarności”. Pełna lista ofert i zasady uzyskania zniżek na naszej stronie 
https://solidarnosc.gda.pl/aktualnosci/legitymacja/

Z ogólnopolskiego badania dobrostanu nauczycieli, które przeprowadzono w 2023 roku, wynika, że aż 67,5 procent pedagogów odczuwa oznaki wypalenia zawodowego. A wypalenie zawodowe negatywnie oddziałuje na proces nauczania. W Dniu Edukacji Narodowej o wypaleniu zawodowym, finansach i braku nauczycieli porozmawiamy dzisiaj z przewodniczącym Regionalnego Sekretariatu Nauki i Oświaty „NSZZ Solidarność” Lesławem Ordonem.

Powiązania pensji nauczycieli z jakimkolwiek wskaźnikiem w gospodarce nie będzie… Czyli dalej na łasce-niełasce aktualnie rządzących.

https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/artykul/147
Zachęcamy do zapoznania się z komunikatem po spotkaniu w MEN nt. wynagradzania nauczycieli.

22 sierpnia 2024 r., w siedzibie Ministerstwa Edukacji Narodowej w Warszawie odbyło się drugie spotkanie grupy roboczej ds. wynagradzania nauczycieli.
Nie będzie powiązania wynagrodzenia nauczycieli ze wskaźnikiem w gospodarce od 2025 r.
Podczas spotkania przedstawiciel Ministerstwa Finansów przedstawił projekt finansowania jednostek samorządu terytorialnego, w którym odchodzi się od wypłat subwencji oświatowej, z której finansowano m.in. wynagrodzenia nauczycieli. Dochody JST (gminy, powiaty ziemskie, miasta na prawach powiatu i województwa) mają pochodzić przede wszystkim z podatku PIT i CIT, Dopiero w momencie braku pieniędzy na zadania oświatowe JST mają otrzymać brakującą część w postaci subwencji.
Wzbudziło to sprzeciw KSOiW NSZZ „Solidarność” przede wszystkim z uwagi na brak przejrzystych zasad finansowania wydatków na oświatę. Naszym zdaniem taki sposób będzie prowadził wprost do komercjalizacji szkół, przedszkoli oraz innych placówek. W konsekwencji może dochodzić do przekazywania prowadzenia ich podmiotom zewnętrznym (niepublicznym), a te będą zarabiać na „oświacie” kosztem szkół publicznych.
Przedstawiciele KSOiW NSZZ „Solidarność” jednoznacznie stwierdzili, że oczekują jasnej deklaracji ze strony ministerstwa, rządu i parlamentu nt. politycznej woli rozwiązania problemu wynagrodzenia nauczycieli z jakimkolwiek wskaźnikiem w gospodarce. Chcemy, jako nauczyciele, przestać być w końcu zakładnikami tej czy innej opcji rządzącej. Ponadto oczekujemy konkretnej „mapy drogowej”, harmonogramu prac w tej kwestii. Jeśli takowej woli nie ma, to naszym zdaniem nie ma sensu marnować czasu na dalszą dyskusję. Ministerstwo uchyliło się od odpowiedzi – o takim rozwiązaniu ma zdecydować koalicja rządowa oraz sejm.
Ministerstwo poinformowało stronę społeczną, iż wystąpiło do Prezesa Rady Ministrów oraz Ministerstwa Finansów z propozycją podwyżki wynagrodzenia dla nauczycieli w wysokości 10% średniego wynagrodzenia na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, a także podniesienia dodatku funkcyjnego dla wychowawców do poziomu 400 zł. Przypomnieliśmy, że wnosiliśmy o wzrost wynagrodzeń w 2025 r. o 20%, a propozycja złożona rządowi na RDS wynosiła 15% dla całej budżetówki.
Swoją propozycje na temat wynagradzania nauczycieli oraz ich czasu pracy, w tym pensum, przedstawiła również strona samorządowa. Wniosek: rząd powinien sfinansować wszystkie zadania oświatowe, ale nie rościć sobie prawa do decydowania o sieci szkół, obsadzie stanowisk kierowniczych, wysokości wynagrodzenia i dodatków nauczycielskich. Według Unii Miasteczek Polskich (Ogólnopolskie Stowarzyszenie Miast i Gmin) – należy podwyższyć nauczycielom pensum.
Takie podejście do szkolnictwa i zawodu nauczyciela wywołało gwałtowny sprzeciw związków zawodowych. Ogłoszono przerwę.
Po wznowieniu spotkania strona samorządowa powtórzyła swoje postulaty ze stanowiska które przesłali wcześniej stronom, co spotkało się ze zdecydowaną reakcją ministerstwa i przerwaniem ich prezentacji.
Związki zawodowe odrzucają propozycje samorządu, ponieważ ich wprowadzenie pogorszy sytuację nauczycieli i ich status zawodowy, co w rezultacie odbije się na całym systemie.
Jednocześnie podkreślono, że strona samorządowa nie jest umocowana w przepisach prawa jako partner do rozmów na temat wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli. Dlatego w tej kwestii będziemy wnosić o rozmowy bilateralne z ministerstwem i rządem, bez samorządu. Wszelkie próby forsowania niekorzystnych zmian spotkają się ze zdecydowaną reakcją związku. KSOiW NSZZ „Solidarność” zaproponowała korporacjom samorządowym, aby przedstawiły swoje propozycje wobec nauczycieli i szkół w gminach, powiatach i miastach, z których pochodzą, oraz przesłała je do nauczycieli szkół, dla których są organem prowadzącym, szczególnie przed wyborami samorządowymi za 3 lata.
Odnosząc się do postulatów związków zawodowych, Ministerstwo Edukacji Narodowej przedstawiło propozycje dalszych prac w zakresie tych problemów, które trzeba rozwiązać w trybie pilnym. Na następnym spotkaniu zostanie omówiona i być może opracowana szczegółowa zasada wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, doraźne zastępstwa, w tym podczas wycieczek szkolnych oraz za same wycieczki. Należy zakończyć patologiczne praktyki niektórych samorządów i dyrektorów szkół, gdzie nauczycielom za przepracowane godziny nie wypłaca się wynagrodzenia. Na tym spotkaniu ma nastąpić także próba ujednolicenia przepisów w zakresie nagród jubileuszowych, dodatku za wysługę lat i odpraw emerytalnych.
Kolejne spotkania będą dotyczyć innych dodatków do wynagrodzenia nauczyciel m.in. za trudne i uciążliwe warunki pracy czy za wychowawstwo i opiekę za oddział w przedszkolu, opisane w rozporządzeniu płacowym. Zarówno według ministerstwa, jak i związków zawodowych, ów dokument należy napisać od nowa.
Dalej prace będą poświęcone takim sprawom jak uśrednianie pensum, urlop na żądanie, pensum nauczycieli zawodu i czas pracy na wycieczce szkolnej. W zakresie zmiany niektórych przepisów w Karcie Nauczyciela i rozporządzeniach wykonawczych, ministerstwo i związki zawodowe są zgodne, że należy uszczegółowić niektóre przepisy, aby nie dochodziło do nadużyć. Ponownie przypomniano, że należy pilnie rozwiązać problem zbyt małej różnicy w wynagrodzeniu nauczyciela początkującego i mianowanego.
Kolejne spotkanie zaplanowano na początek października, po przyjęciu projektu ustawy budżetowej przez Radę Ministrów.
Postulaty strony samorządowej dotyczące szkół nauczycieli i pragmatyki zawodowej zostaną przekazane do publicznej wiadomości w terminie późniejszym.
Prezydium KSOiW NSZZ „Solidarność” reprezentowali Waldemar Jakubowski – przewodniczący KSOiW NSZZ „Solidarność” oraz Krzysztof Wojciechowski.
Stronę ministerialną reprezentowała m.in. podsekretarz stanu Paulina Piechna-Wickiewicz,
Stronę samorządową reprezentowała m.in. Elżbieta Rabenda – ekspert Unii Miasteczek Polskich oraz Grzegorz Kubalski – Związek Powiatów Polskich.

Za Prezydium KSOiW
Krzysztof Wojciechowski

https://snio-solidarnosc.pl/sekcja-oswiaty/artykul/147 

Prezentujemy logo, jakie z okazji 45-lecia powstania NSZZ „Solidarność” stworzono na zlecenie Związku. Okrągłą rocznicę powstania Solidarność będzie obchodziła w przyszłym roku.